Płyty główne zaliczają się do grona najważniejszych komponentów PC. To na nich instalowane są procesory, karty graficzne, pamięci RAM, dyski SSD i HDD oraz chłodzenia PC. Płyty główne montowane są w obudowach komputerowych tuż obok zasilaczy do PC.
Przeczytaj poradniki:
Angielska nazwa motherboard świetnie oddaje charakter tego podzespołu, ukazując ją w roli punktu wyjścia dla reszty desktopa, w czym nie ma przesady. Płyta główna określa, jaki CPU w niej zamontujesz (zgodność z konkretnym gniazdem), obsługuje ponadto jeden rodzaj pamięci RAM – musisz więc w niej umieścić kompatybilną pamięć operacyjną.
Rozbudowa desktopa o kolejne dyski to również kwestia modelu płyty głównej. Zamontujesz tyle nośników pamięci, ile jest slotów na płycie głównej. W dodatku będą to tylko dyski z takim złączem, jakie posiada MOBO. Jeśli nie ma kompatybilności między podzespołami a płytą główną, nic z tego nie będzie – nie złożysz desktopa.
Zobacz też płyty główne z socketem AM4 | płyty główne z socketem AM5 | płyty główne z socketem 1200 | płyty główne z socketem 1700
Na wstępie musimy zaznaczyć, że jest to jedynie ogólny schemat budowy płyty głównej. Poszczególne modele różnią się szczegółami i są to istotne szczegóły. Nie należy ich bagatelizować i zawsze trzeba weryfikować poprawność wszystkich danych. W przeciwnym razie komputer wcale nie będzie działał, będzie wyrzucał błędy lub będzie pracował z niepełną wydajnością.
Podstawowa struktura płyty głównej przedstawia się następująco – podstawą płyty głównej jest laminat, tzw. PCB z nadrukowanymi ścieżkami i wlutowanymi kondensatorami. Co ciekawe, płyty główne najczęściej są czarne, przez co stanowią jednorodne tło dla innych komponentów, jak również wtapiają się w kolorystykę obudowy PC. Tylko detale mają inne ubarwienie, by wprowadzić nieco kontrastu.
Każda płyta główna posiada również:
Istnieją różne standardy płyt głównych ustalone przez Intel i PC Industry, co ma zapewnić zgodność architektury komponentów PC. W efekcie standard oznacza wielkość MOBO, więc Ty musisz brać ten parametr pod uwagę, gdy chcesz dopasować płytę do skrzynki peceta.
Płyty główne występują w poniższych standardach:
Informacje o obsługiwanych formatach płyt głównych znajdziesz w specyfikacji każdego modelu obudowy. Nie pomyl tego. Nie ma opcji, by zamontować za dużą płytę główną.
Poza tym płyty główne można podzielić ze względu na obsługiwany procesor. Na szczęście są tylko 2 firmy produkujące CPU, tak więc jest nieco łatwiej. Warto jednak wiedzieć, jak odczytywać oznaczenia dotyczące gniazd.
Określone modele płyt głównych obsługują konkretne rodziny procesorów Intel Celeron, Intel Pentium oraz Intel Core. By sprawnie poruszać się w gąszczu oznaczeń technicznych, wprowadzono normalizację bazującą na literach i liczbach. Procesory Intel korzystają z chipsetów:
Poza tym spotkasz też termin socket, a ten ma określony kształt, który pasuje tylko do wybranych CPU. Trzeba więc dokładnie sprawdzać oba zapisy, by dobrać poprawnie procesor do płyty głównej.
W przypadku AMD obowiązuje podobna kompatybilność. Innymi słowy, do danego modelu płyty głównej dobierzesz jedynie z góry narzucone procesory AMD Athlon lub AMD Ryzen i żaden inny model. Tu też podzielono chipsety ze względu na ich przeznaczenie:
Z kolei gniazda (sockety) otrzymały kryptonimy AM3, AM4 lub AM5, co informuje o kompatybilności z konkretną architekturą CPU. Dopiero dopasowanie wszystkich tych parametrów gwarantuje pełną zgodność procesora z MOBO.
Pamięci operacyjne danej generacji zamontujesz tylko w określonych bankach. Sprawdzaj więc, czy dana płyta główna obsługuje pamięci RAM DDR4, a także które częstotliwości taktowania zegarów pamięci. Tu sprawdzaj też liczbę banków pamięci, czyli ilość kości RAM, które zainstalujesz jednocześnie. Zweryfikuj ponadto maksymalną wielkość pamięci RAM oraz architekturę pamięci (single-channel, dual-channel).
Płyty główne do pamięci RAM DDR4 mają wpisaną tę informację w specyfikacji technicznej. Są to modele z chipsetami AMD i Intel, modele w różnych standardach, z różnymi gniazdami procesora. Trochę to komplikuje sprawę, bo nie da się wykazać jednego, precyzyjnego parametru. Trzeba za to poruszać się wśród kilku i wszystkie je brać pod uwagę.
Płyty główne z obsługą pamięci RAM DDR5 z pewnością zaliczają się do najdroższych. Mają jednak więcej banków pamięci, bo oferują obsługę nie tylko dual-channel, lecz także quad-channel. Naturalnie nie każdy model MOBO będzie to oferował, nie kupuj więc w ciemno i sprawdzaj dokładnie specyfikację techniczną. Tam szukaj też wiedzy o maksymalnej wielkości pamięci RAM, najwyższych obsługiwanych częstotliwościach, jak i profilach OC.
Nie można jednoznacznie określić, który producent płyt głównych jest najlepszy, bo wszyscy mają mocne i słabe strony oraz unikatowe rozwiązania, które przemawiają za zakupem. W sklepach spotkasz kilku znanych i cenionych producentów płyt głównych, oferujących różnorodną ofertę MOBO. Oto oni:
Sensowną płytę główną do komputera z procesorem w miarę nowej generacji, da się kupić już za około 300 zł. Nie są to zatem duże pieniądze. Oczywiście im nowszy CPU ma obsługiwać, im więcej złączy i banków ma posiadać, tym wyższa robi się cena MOBO. Obecność podświetlenia także podnosi koszt zakupy tego komponentu. Są jednak w sprzedaży płyty główne, za które zapłacić trzeba kilka lub nawet kilkanaście tysięcy złotych.
Składasz desktopa? Koniecznie przeczytaj poradnik: Jak dobrać komponenty komputerowe? Jak zrobić to poprawnie i samodzielnie złożyć PC?
Najlepsze płyty główne znajdziesz w sklepie TechLord
Zapisz się do newslettera