Plotery, wycinarki i grawerki laserowe

Plotery, wycinarki i grawerki laserowe

Ploter laserowy. Co to za urządzenie? Co można za jego pomocą wytworzyć?

Ploter laserowy wykorzystuje promień lasera do precyzyjnego cięcia, grawerowania i znakowania różnych materiałów. W zależności od typu plotera, może to być laser CO₂ (często stosowany do cięcia i grawerowania drewna) lub laser światłowodowy (stosowany do metali i tworzyw sztucznych).

Ze względu na to, że ploter wyróżnia się wysoką dokładnością oraz możliwością pracy na wielu różnych materiałach (takich jak drewno, metal, plastik, skóra, tkaniny czy papier), to korzysta się z niego w przemyśle, rzemiośle artystycznym, reklamie, prototypowaniu, a także w produkcji na niewielką skalę.

Jak dokładnie działa ploter laserowy? Otóż w pierwszej kolejności wiązka lasera w ploterze rozgrzewa materiał do momentu, aż zostaje on nacięty. Podczas tego procesu laser nie przecina jednak materiału na wylot, ale usuwa jego wierzchnią warstwę, tworząc wyżłobienia lub wzory na powierzchni.

W zależności od rodzaju materiału, wiązka lasera może go przepalać, topić lub odparowywać. Nie musi jednak aż tak drastycznie naruszać struktury, ale jedynie delikatnie oznaczać powierzchnię, w celu nanoszenia na nim grafik, numerów seryjnych czy logotypów.

Ploter laserowy, z racji swojej wszechstronności, znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach. Za jego pośrednictwem tworzy się zarówno proste, jak i nieco bardziej skomplikowane projekty. Ploter umożliwia na przykład wycinanie liter i logo z materiałów takich jak akryl, PVC czy drewno, które są następnie używane do produkcji szyldów i reklam zewnętrznych. Dzięki ploterowi można również tworzyć ozdoby, ramki, dekoracje czy części biżuterii. Laser może też wycinać skomplikowane wzory z tkanin, skóry syntetycznej i naturalnej, które wykorzystywane są do produkcji ubrań, torebek, akcesoriów.

Zobacz wszystkie Drukarki / Skanery

Przeczytaj poradniki:

• Drukarka do domu i do biura. Jak wybrać?
• Co to jest drukarka 3D? Co można z nią wyprodukować?
• Jaka drukarka 3D dla początkujących? Którą wybrać?
• Jaki filament do drukarki 3D?

Ploter laserowy 40 W, ploter laserowy 60 W. Jak dobrać moc plotera?

Plotery laserowe różnią się od siebie mocą. W sklepach spotkasz plotery 40 W, 60 W, a nawet 80 W. Na co wpływa moc urządzenia? Ploter o jakiej mocy wybrać? Przyjrzyjmy się dwóm najczęściej spotykanym mocom ploterów: 40 i 60 W.

Na pierwszy ogień idzie ploter o mocy 40 W.  Doskonale sprawdza się do cięcia i grawerowania cienkich materiałów, miękkich tworzyw, a także do precyzyjnych zadań grawerskich. Bez trudu przetnie i wygraweruje papier, tekturę czy karton. Nadaje się również do cięcia cienkich arkuszy drewna (sklejki, MDF, balsa) o grubości około 3-5 mm. Jednak może on mieć trudności z cięciem grubszych arkuszy i materiałów, takich jak drewno powyżej 5 mm czy akryl o grubości powyżej 6 mm.

Ploter o mocy 60 W jest znacznie mocniejszy i oferuje większe możliwości cięcia oraz grawerowania na grubszym i twardszym materiale, zachowując przy tym dużą precyzję. Będzie odpowiedni do cięcia drewna o grubości do 8-10 mm, akrylu do grubości około 10-12 mm, skóry syntetycznej i naturalnej czy grubego filcu.

W porównaniu do 40 W, ploter 60 W oferuje lepsze możliwości grawerowania metali anodowanych, czyli na przykład aluminium, lecz nadal nie będzie w stanie efektywnie ciąć metali. Jeśli masz zamiar ciąć metale, to potrzebny Ci będzie laser o jeszcze większej mocy, takiej jak 100 W i więcej lub laser światłowodowy.

Tak więc podsumowując: ploter o mocy 40 W to dobry wybór do cienkich i miękkich materiałów (drewno, skóra, papier, akryl do 5 mm) oraz do precyzyjnego grawerowania. Natomiast ploter laserowy z mocą 60 W jest lepszy do cięcia grubszych materiałów oraz grawerowania twardszych powierzchni (metale anodowane).

Ploter laserowy do domu. Czym się kierować przy zakupie?

W pierwszej kolejności sprawdź moc plotera. Większość ploterów laserowych przeznaczonych na użytek domowy to urządzenia oparte na technologii CO₂. Moc laserów CO₂  waha się od 20 W do 150 W. Im większa moc, tym grubsze materiały można ciąć i grawerować. Jeśli planujesz głównie grawerowanie na cienkich materiałach, wystarczy laser o mocy 30-40 W. Do cięcia grubszego drewna, skóry czy akrylu lepsze będą modele o mocy 40-80 W.

Następnie warto poszukać informacji o wielkości obszaru roboczego. Do użytku domowego najczęściej wystarczające będą plotery o obszarze roboczym 300x200 mm lub 400x300 mm. Większe maszyny o powierzchni roboczej 600x400 mm, przydadzą się do większych projektów, ale zajmą też więcej miejsca.

Przed zakupem plotera zdecyduj też, jakie materiały zamierzasz obrabiać. Do cięcia i grawerowania drewna, skóry, tkanin, papieru czy akrylu najlepszy będzie ploter o mniejszej mocy, rzędu 20-40 W. Natomiast jeśli planujesz pracować z metalami musisz rozważyć laser o większej mocy, na poziomie 60-80 W.

Do domu warto wybrać model, który współpracuje z prostym w obsłudze oprogramowaniem, takim jak LightBurn czy LaserGRBL. Upewnij się ponadto, że wybrany ploter laserowy obsługuje popularne formaty plików, takie jak SVG, DXF, AI, PDF. Sprawdź też, czy ploter jest zgodny z najczęściej używanymi systemami operacyjnymi, a więc Windowsem oraz macOS.

Folia do plotera. Jakie są dostępne rodzaje?

Folia do plotera używana jest w procesie cięcia i grawerowania ploterami tnącymi. Jest to cienki, elastyczny materiał, którego można precyzyjnie wycinać, zyskując projekty w różnych kształtach i wzorach.

Można wyróżnić kilka rodzajów folii do ploterów, takich jak:

• Folia samoprzylepna
• Folia transferowa
• Folia termotransferowa (HTV)
• Folia magnetyczna

Samoprzylepna folia przydaje się do tworzenia naklejek, liter, grafik na witryny sklepowe, samochody, szyldy i banery. Przykładem folii samoprzylepnej może być folia winylowa, która jest trwała, odporna na warunki atmosferyczne i może być stosowana zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.

Folia transferowa służy z kolei do przenoszenia wyciętych elementów z folii samoprzylepnej na docelową powierzchnię. Umożliwia aplikację wyciętych liter, logo czy wzorów. Folia termotransferowa ma podobne zastosowanie, z jedną tylko różnicą – do tworzenia wzorów potrzebuje ciepła. Sprawdza się szczególnie dobrze do personalizowania odzieży, toreb, czapek.

Folia magnetyczna wykazuje właściwości magnetyczne. Tak więc projekty z folii magnetycznej możesz z łatwością przyczepić do metalowych powierzchni. Często stosowana jest do tworzenia elastycznych znaków, etykiet, reklam na samochodach, które można łatwo zdjąć i umieścić w innym miejscu.

Grawerka laserowa. Czy to to samo co ploter laserowy?

Oba urządzenia, zarówno grawerka laserowa jak i ploter laserowy wykorzystują technologię laserową. Jednak różnią się sposobem działania, funkcjonalnością oraz zastosowaniem.

Ploter to bardziej wszechstronne narzędzie, ponieważ oprócz grawerowania, może wykonywać pełne cięcia na materiałach. Plotery laserowe są dostępne w wersjach o różnej mocy, co umożliwia pracę z różnymi rodzajami materiałów, od papieru i drewna po akryl.

Grawerka laserowa to z kolei urządzenie dedykowane głównie do grawerowania – czyli precyzyjnego nanoszenia wzorów, tekstów i detali na powierzchniach. Grawerka nie ma na celu przecinania materiałów, a jedynie ich powierzchniowe obróbki. Skupia się na precyzyjnym, płytkim usuwaniu warstw materiału i tworzeniu widocznych wzorów, tekstów lub grafik.

Co więcej, należy zaznaczyć, że ploter zwykle ma większą moc, ponieważ jego zadaniem jest cięcie i grawerowanie grubszych materiałów. Grawerka ma mniejszą moc, ale za to wyższą precyzję grawerowania. Głębokość graweru zależy od mocy lasera, ale urządzenia te są generalnie zoptymalizowane do delikatnej pracy.

Program do plotera laserowego. Z jakiego najlepiej korzystać?

Do wycinania na ploterze oprócz samego urządzenia, potrzebny Ci będzie jeszcze program, który obsłuży cały proces. Programy do obsługi ploterów laserowych zależą od producenta sprzętu oraz specyfiki urządzenia, ale istnieje kilka uniwersalnych narzędzi do projektowania i sterowania ploterami.

Jednym z najpopularniejszych programów do ploterów laserowych jest LightBurn. Obsługuje on projektowanie wektorowe, edycję, optymalizację ścieżek cięcia oraz kontrolę nad mocą lasera. Umożliwia również bezpośrednie sterowanie ploterem laserowym. Obsługuje formaty takie jak SVG, AI, DXF czy PDF. LightBurn jest programem płatnym, jednak oferuje 30-dniową wersję próbną.

Programem do sterowania ploterami z kontrolerami Ruida jest z kolei RDWorks (Ruida Controller). Umożliwia import plików wektorowych, edycję projektów oraz ustawienia parametrów cięcia i grawerowania. Posiada podstawowe funkcje projektowe, ale jego główną rolą jest obsługa ploterów z kontrolerami Ruida.

Jeśli chodzi o programy darmowe, to przykładem może być LaserGRBL. Ten program skierowany jest z kolei do ploterów z kontrolerem GRBL. Obsługuje proste projekty wektorowe i bitmapowe oraz oferuje podstawowe narzędzia do kontroli nad urządzeniem. Korzystają z niego zwykle hobbyści, którzy używają ploterów laserowych typu DIY.

Natomiast jeśli szukasz programu do projektowania graficznego, przygotowywania projektów, które następnie chcesz wykonać na ploterze to przydatne mogą okazać się programy takie jak:

• CorelDraw
• AutoCAD
• Inkscape

Za dwa pierwsze programy z listy musisz zapłacić, natomiast Inkscape jest darmowy. Oferuje on jednak dużo mniej funkcji niż pozostałe programy. CorelDraw wymaga z kolei konfiguracji do bezpośredniego współdziałania z ploterem.

Ploter laserowy. Cena tego urządzenia nie należy do najniższych

Nie ma co ukrywać – plotery nie należą do tanich urządzeń. Oczywiście cena plotera zależy od wielu czynników, w szczególności od mocy urządzenia, ale nawet plotery o niewielkiej mocy swoje kosztują.

Wpływ na cenę oprócz mocy ma również typ lasera. Modele z laserem CO₂ są zwykle łatwiej dostępne, a co za tym idzie tańsze niż plotery z laserem światłowodowym, który oferuje większą precyzję i możliwość pracy z metalami.

Kolejną kwestią, która sprawia, że cena plotera rośnie, jest większy obszar roboczy. Droższe są też plotery znanych marek, które na rynku istnieją od lat. Jednak warto wybrać ploter właśnie sprawdzonej marki – wtedy możesz liczyć na najlepszą jakość i niezawodność urządzenia.

Najtańsze plotery obecnie kosztują od 3000 do 6000 zł, jednak oferują dość niewielki obszar roboczy, podobnie jak moc – 40 W. Bardziej zaawansowane urządzenia o wyższej mocy i większych możliwościach mogą kosztować kilkanaście tysięcy złotych lub więcej.

Mniej zapłacisz za grawerki czy wycinarki, jednak musisz pamiętać, że nie są one tak wszechstronne jak plotery. Grawerka służy bowiem wyłącznie do grawerowania, a wycinarka do cięcia. Jeśli jednak nie potrzebujesz obu funkcji w jednym urządzeniu, to po co przepłacać – lepiej wybrać jedno z nich.

Jeśli jednak plotera zamierzasz używać do celów biznesowych, to inwestycja w niego szybko Ci się zwróci. Bardzo dobrze sprzedają się obecnie dekoracje, biżuteria czy ozdoby tworzone za pomocą plotera, więc to świetny pomysł na biznes.

Zobacz też: Drukarki atramentowe | Drukarki laserowe | Urządzenia wiel. atramentowe | Drukarki 3D | Akcesoria do drukarek 3D | Drukarki LED | Urządzenia wiel. laserowe | Urządzenia wiel. LED | Materiały eksploatacyjne

Najlepsze plotery, wycinarki i grawerki laserowe znajdziesz w sklepie TechLord