Złącze USB. Towarzyszy Ci na co dzień, kiedy łączysz ze sobą różne urządzenia, na przykład pendrive’a z laptopem. Albo kiedy ładujesz smartfona. USB jednak to nie tylko najbardziej popularny typ A, bo oprócz niego znajdziesz wiele innych standardów i oznaczeń. Nie wiesz, jak je rozszyfrować? Ten poradnik Ci pomoże.
Spis treści:
Czym jest złącze USB?
USB to akronim od Universal Serial Bus, czyli uniwersalnej magistrali szeregowej. Upraszczając, jest to interfejs, który umożliwia przewodową komunikację między dwoma urządzeniami.
Zwykle jedno urządzenie pełni rolę kontrolera (hosta). Z reguły jest to pecet, laptop lub smartfon. Za pomocą kabla USB możesz zatem połączyć ze sobą hosta i wiele różnych urządzeń peryferyjnych i akcesoriów, takich jak:
- Drukarki
- Skanery
- Zewnętrzne dyski twarde
- Pamięć flash
- Myszkę
- Klawiaturę
- Głośniki
- Mikrofon
Jak widzisz, urządzeń, które można podłączyć przez USB jest naprawdę sporo, a to dopiero kilka przykładów.
USB istnieje już od lat 90-tych. Początkowo pracowali nad nimi specjaliści firmy Intel, jednak udział w powstaniu USB mają też IBM, Microsoft czy DEC. Twórcom złącza USB od początku przyświecała jedna idea: stworzenie jednego złącza, które obecne byłoby w wielu różnych urządzeniach i peryferiach i umożliwiało ich współpracę. I tak oto powstało złącze USB, którego obecnie używasz do przesyłania danych oraz zasilania sprzętu.
Jakie rozróżniamy typy wtyczek USB?
Na pewno znasz złącze USB-A, bo to właśnie jego używasz do podłączenia smartfona do ładowarki. Jednak USB to nie tylko typ A. Rodzajów USB jest o wiele więcej, o czym zaraz się przekonasz.
Najbardziej popularne, czyli złącze USB-A
Jeśli ktoś mówi, że potrzebuje złącza USB, to najczęściej ma na myśli właśnie USB-A. Jest to najpopularniejszy typ złącza, z którym spotkał się chyba każdy. Za jego pomocą jesteś w stanie podłączyć do komputera bądź laptopa większość akcesoriów i urządzeń peryferyjnych. Co da się podłączyć z użyciem wtyku USB-A? Na przykład pendrive’a, dysk zewnętrzny, myszkę, klawiaturę, moduł Bluetooth. I całą masę innych urządzeń. Ten typ złącza znajdziesz też w ładowarkach i powerbankach. Umożliwiają połączenie kabla z ładowarką.
Złącze USB-A ma płaski, prostokątny kształt. Aby podłączyć urządzenie, trzeba dopasować wtyk do portu USB-A. Na pewno nie raz musiałeś się nagimnastykować, by włożyć go do portu odpowiednią stroną. To jest właśnie jeden z minusów USB typu A, że nie możesz wpiąć go dowolną stroną, jak na przykład port USB-C, o którym za chwilę.
Złącze USB-B, do podpięcia drukarki
USB typu B to mniej popularne złącze, umożliwiające podpięcie drukarki lub monitora starszego typu, które poznasz po kwadratowym kształcie ze ściętymi górnymi rogami. Wersja 3.0 tego złącza jest nieco większa niż 2.0, posiada też niebieskie elementy.
USB-B rzadko spotykane jest w wersji mini, za to dosyć często w wariancie micro. Znajdziesz go w wielu tabletach, smartfonach czy odtwarzaczach audio.
Najnowsze i szybkie złącze USB-C
Najnowszy typ złącza, powstały w 2014 roku to właśnie USB-C. Obecnie bardzo popularny, powoli wypierający USB-A.
USB-C zostało stworzone przez USB Implementers Forum, by ujednolicić standard ładowania i przesyłu danych w urządzeniach mobilnych. W skład USB IF wchodzą takie przedsiębiorstwa jak Apple, Dell, HP, Intel, Samsung oraz Microsoft. W sumie ponad 700 firm. Założeniem twórców jest, by każde urządzenie miało takie samo złącze, bez względu na producenta.
Wtyczka USB-C na pierwszy rzut oka wygląda tak samo jak micro USB. Jest jednak symetryczna, nie ma góry ani dołu, a więc nie musisz się zastanawiać, którą stroną wkładasz wtyczkę.
Ze względu na budowę nie jest kompatybilne z USB typu A czy B, a więc nie umieścisz kabla z USB- C w porcie USB-A. Oczywiście jeśli chcesz to zrobić, to możesz zastosować adapter bądź przejściówkę, które możesz nabyć w większości sklepów z elektroniką.
USB-C umożliwia szybki przesył danych, nawet do 10 Gb/s. Taka prędkość wystarczy do przesyłania wideo w jakości 4K. Obsługuje też technologię Thunderbolt 3, która oferuje transfer danych na poziomie 40 Gb/s. USB-C może też zasilać urządzenia pobierające do 100 W energii, na przykład monitor.
Złącze micro USB, czyli mniejsza wersja standardowego USB-A
Micro USB, inaczej zwane USB Micro-B, to nic innego, tylko pomniejszona wersja USB-A. Stosowana jest miedzy innymi w smartfonach i tabletach czy aparatach cyfrowych, głównie tych starszego typu. Ten typ złącza nie oferuje dużej przepustowości.
Tak jak w przypadku USB-A, micro USB nie umieścisz w gnieździe dowolną stroną, musisz obrócić je tak, by pasowało do gniazda.
Złącze mini USB – czy jeszcze gdzieś można je znaleźć?
To typ, który już praktycznie wyszedł z użycia. Wcześniej jednak używany był na przykład w aparatach fotograficznych, nawigacjach, wideorejestratorach. Ma charakterystyczny, trapezowy kształt. Jeśli posiadasz aparat czy nawigację starszego typu, to wtedy przyda Ci się do niego mini USB. Obecnie jednak nie jest łatwo kupić je w sklepach.
Do jakich urządzeń potrzebne Ci będzie złącze Lightning?
Choć nie jest to typ USB, to jest to złącze, które popularnością dorównuje USB-C. Lightning to złącze, które znajdziesz w urządzeniach firmy Apple. Za pomocą kabla z tym wtykiem naładujesz i zsynchronizujesz produkty całej marki, w tym iPady, iPhone’a, czy piloty Siri Remote. Podobnie jak złącze USB, Lightning jest dwustronne.

Jakie są standardy USB?
Znasz już typy złącz USB. Jednak często przy nich znajdziesz też oznaczenia takie jak 3.0, 3.2 Gen. 1 i inne. O co z nimi chodzi? Jeśli nie wiesz, co oznaczają, to przychodzimy z pomocą.
Standard USB 1.1
Standard ten powstał w 1998 roku i był jednym z pierwszych wersji USB. Oferował prędkość do 12 Mb/s (Full Speed) i to właśnie on rozpowszechnił złącze USB na całym świecie. Obecnie USB 1.1 nie jest już stosowane, ze względu na bardzo słabą na obecne czasy przepustowość.
Standard USB 2.0
Zacznijmy od USB 2.0, bo choć jest już przestarzała technologia, bardzo rzadko stosowana, to gdzieniegdzie jeszcze możesz się z nią spotkać. Dostępna jest jeszcze w starszych urządzeniach, z niskimi wymaganiami, na przykład niektórych drukarkach.
USB 2.0 gwarantuje zużycie prądu 500 mA i przepustowość na poziomie 480 Mb/s (High Speed). To niewiele, w porównaniu na przykład do USB 3.2 Gen. 2, które zapewnia prędkość przesyłu rzędu 10 Gb/s. Oprócz tego USB 2.0 działa w trybie half-duplex, a więc w tym samym czasie może przesyłać dane tylko w jedną stronę.
Standard USB 3.0
Ten standard działa już w trybie full-duplex, a więc umożliwia jednoczesne wysyłanie i odbieranie informacji. USB 3.0 jest naturalnie szybszy od USB 2.0, w końcu został stworzony, by go zastąpić. W jego przypadku normą jest przepustowość 5 Gb/s (Super Speed) i zużycie prądu rzędu 900 mA. USB 3.0 jest wstecznie kompatybilny i współpracuje z USB 2.0. Jednak wtedy osiąga prędkość na poziomie USB 2.0. Tuż po tym, jak na rynku pojawiło się USB 3.1, został przemianowany na USB 3.2 Gen.1.
Standard USB 3.1
Ten standard zwany jest obecnie USB 3.2 Gen. 2 i został wprowadzony w 2013 roku, a więc jest stosunkowo nowy. W USB 3.2 Gen. 2 możesz liczyć na przepustowość rzędu 10 Gb/s (Super Speed +), a więc tyle co pierwszy Thunderbolt.
Standard USB 3.2
Ta wersja pojawiła się w 2017 roku. USB 3.2, a właściwie USB 3.2 Gen. 2x2, zapewnia przepustowość 20 Mb/s, a więc jest dwukrotnie szybszy niż poprzednik. Jak wszystkie standardy USB, jest wstecznie kompatybilna, a więc można jej używać z poprzednimi standardami.
Jak rozróżnić USB 3.2 Gen.1 i 2, kiedy producent stosuje stare oznaczenia, czyli 3.0 i 3.1? Najlepiej sprawdzić ich przepustowość – pamiętaj, że 3.2 Gen 1. oferuje 5 Mb/s, a USB 3.2 Gen.2 10 Mb/s.
Standard USB4
Najnowszy i najszybszy obecnie standard USB4, znany też jako USB 3.2 Gen. 3x2, jest kompatybilny z Thunderboltem 3. Pozwala przesyłać dane z prędkością 40 Gb/s. Oznacza to, że jest odpowiedni do wymagających zadań, takich jak przesyłanie filmów w 4 lub 8K. Umożliwia też szybkie ładowanie Power Delivery, o mocy powyżej 100 W.
USB4 za zadanie ma zwiększyć przepustowość i zunifikować urządzenia z USB-C, w celu zapewnienia jeszcze większej wszechstronności. Głównym założeniem twórców USB4 jest połączenie funkcji wyświetlania, przesyłania i przechowywania danych w jednym złączu.
Przeczytaj też poradniki:
- Power Delivery. Co to jest? Jak działa?
- Co to jest dongle USB?
- Jak wybrać pendrive’a? Na co zwrócić uwagę?
- Co zrobić, gdy komputer nie widzi pendrive?
- Klucze U2F. Co to klucz sprzętowy USB? Dlaczego warto go mieć?
- Jak dopasować stację dokującą? Którą wybrać?
Na co wskazują kolory USB?
Choć nie jest to obowiązkowe, to producenci bardzo często oznaczają standardy USB różnymi kolorami. Kolor wtyczki USB pomaga określić, z jakim standardem masz do czynienia. Dzięki temu możesz ocenić, jakie połączenie będzie odpowiednie dla jakiego typu sprzętu. Wystarczy, że spojrzysz na jego wtyczkę. Wolniejszego połączenia wymagają na przykład klawiatury, myszki czy drukarki. Wtedy wystarczający będzie na przykład czarny kolor wtyczki.
Pamiętaj, że kolory wtyczek to oznaczenie dostępne tylko w USB typu A. I tak:
- Kolor biały określa USB 1.1
- Czarny to USB 2.0
- Niebieski to USB 3.2 Gen. 1 i 2 (wersja USB 3.2 Gen. 1 może mieć nieco ciemniejszy odcień)
- Czerwony lub pomarańczowy to tzw. złącze sleep and charge, wskazujące, że port USB obsługuje ładowanie podłączonego urządzenia na przykład przy pomocy laptopa, który jest w trybie uśpienia
- Żółty oznacza USB z Power Delivery, technologią szybkiego ładowania
- Z kolei zielony i fioletowy to kolejno Quick Charge i Huawei Super Charge, czyli tak samo technologie szybkiego ładowania
Czy długość kabla USB ma znaczenie?
Owszem, długość kabla USB ma znaczenie. W specyfikacji każdego rodzaju USB znajdziesz informację o maksymalnej długości kabla. Na przykład dla USB 2.0 jest to aż 5 metrów, natomiast w USB 3.2 Gen. 1 i 2 kabel nie może być dłuższy niż 3 metry. Najkrótszy kabel, bo tylko 80 centymetrów, przeznaczony jest dla USB4.
W przypadku kabla do ładowania, dłuższy kabel USB oznacza większy opór przepływającego prądu, co skutkuje dłuższym czasem ładowania. Podobnie jest z kablem USB służącym do przesyłania danych – dłuższy oznacza mniejszą przepustowość i trwający dłużej transfer.
Jaka będzie przyszłość USB-C?
Złącze USB-C już za niespełna rok ma stać się jedynym dopuszczalnym standardem w Unii Europejskiej. Nowo wyprodukowane urządzenia w UE będą musiały dysponować tylko takim portem. Skąd takie zarządzenie? Otóż powodem są elektroodpady. A konkretnie ładowarki i kable, nabywane w zestawie z nowymi urządzeniami, których cała masa ląduje na śmietnikach. Użytkownicy nie potrzebują nowych kabli, ponieważ mają ich już wystarczająco dużo w domu. Zatem od razu po zakupie je wyrzucają. Mówi się, że co roku wyrzucanych jest ponad 10 tysięcy ton kabli i ładowarek.
Dlatego też prawodawcy Unii Europejskiej podjęli decyzję o ujednoliceniu złącz w urządzeniach. Następnym krokiem ma być sprzedaż urządzeń bez kabli w zestawie. Większość ludzi ma w domu przynajmniej jeden kabel USB, którego używa niemal do każdego urządzenia: smartfona, laptopa, tabletu, więc nie potrzebuje kolejnego w zestawie. Kupi go sobie dopiero, gdy poprzedni już nie będzie spełniał swojej roli.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze kabla USB?
Najpierw sprawdź, jakie wtyki posiada kabel USB. Część kabli może mieć wtyki USB-A do USB-C, część USB-C do USB-C, a jeszcze inne USB-A do microUSB lub USB-C do Lightning. Sprawdź, jakiego kabla potrzebujesz, z jakimi wtyczkami, żeby pasował do portów w urządzeniach.
Zwróć uwagę na długość kabla. Długi kabel może wydawać Ci się wygodny, bo ładując telefon, możesz go używać nie siedząc przy gniazdku, ale pamiętaj, że dłuższy kabel oznacza wolniejsze przesyłanie danych. Optymalnym rozwiązaniem będzie kabel o długości 1 – 2 m.
Zobacz również, z czego zbudowany jest kabel. Najlepszy będzie wykonany z silikonu lub nylonu. Ten pierwszy jest miękki w dotyku i nie plącze się. Drugi zaś jest bardzo wytrzymały i odporny na zagięcia. Warto wybrać kabel z pozłacanymi wtykami, szczególnie, jeśli w pomieszczeniu jest duża wilgoć – będzie on odporny na korozję.
Sprawdź też, czy kabel USB typu C oferuje funkcje szybkiego ładowania, takie jak Power Delivery czy Quick Charge. Pozwalają one szybciej naładować sprzęt bez obaw o jego przegrzanie. Na przykład używając kabelka USB-A – USB-C z PD do zasilania smartfona, pełną baterię uzyskasz w około 1,5 godziny, a 50% nawet w 20 minut.
Ostatnim, co powinieneś wziąć pod uwagę jest producent kabla. Najlepiej będzie, jeśli wybierzesz kabel USB znanego i cenionego producenta i kupisz go w renomowanym sklepie z elektroniką. Wtedy będziesz miał pewność, że wybierasz kabel dobrej jakości, który nie tylko zapewni odpowiednią przepustowość, ale i będzie solidnie wykonany. Nie kupuj podróbek i tanich kabli USB. Mogą one nie oferować właściwego napięcia do ładowania urządzeń, albo uszkodzić przesyłane dane.
Najlepsze kable USB znajdziesz wśród produktów firm takich jak Baseus, Unitek, 3mk, AUKEY, Belkin, Green Cell czy i-tec. Kupując kabel USB jednej z tych firm, możesz liczyć na wysoką jakość wykonania, trwałość oraz technologie szybkiego ładowania.
Polecane kable USB
- Belkin Kabel BoostCharge LTG/USB-C 2m biały
- 3mk Kabel USB-C Hyper Thunderbolt 4 PD 240W 8K 60Hz 1m czarny
- Tronsmart Kabel Lightning 1,2m szary
- Greencell USB Typu A - Lightning LED 0,3m/1,2m/2m czarny zestaw 3 szt.
- Unitek USB Typu A - DC 3,5mm x 1,35mm
- AUKEY Kabel Lightning - USB-C CB-CL02 PD 2m MFi czarny
Zobacz kable USB w sklepie TechLord