Jaki zasilacz do komputera wybrać? Który PSU kupić?

Data dodania: 22-12-2023

Który zasilacz komputerowy kupić? Lepszy będzie ten z 80 Plus Bronze czy 80 Plus Gold? Kiedy powinien mieć moc 700 W, a kiedy 1000 W? Co znaczy okablowanie modularne, a także który standard PSU jest najlepszy? Odpowiedzi na szereg podobnych pytań znajdziesz w naszym poradniku.

Spis treści:

Co to jest zasilacz komputerowy?

Każde urządzenie elektroniczne potrzebuje prądu do pracy. Jest to fakt, z którym nie sposób dyskutować ani tym bardziej podważać. Zasada ta funkcjonuje także w świecie komponentów PC, bo są przecież elektroniką. Przy czym każdy z elementów komputera stacjonarnego potrzebuje zasilania o nieco innych parametrach.

Wynika to z charakteru pracy podzespołów, bo taka karta graficzna dysponuje dużą mocą obliczeniową, co pociąga za sobą spory apetyt na energię. Ową energię dostarcza oczywiście zasilacz komputerowy, nazywany też PSU (Power Supply Unit) Z kolei pamięć RAM lub chłodzenie CPU odznaczają się znacznie niższym zapotrzebowaniem na prąd, a przecież montowane są na tej samej płycie głównej co GPU.

I tu dochodzimy do sedna sprawy, czyli do definicji zasilacza, która mówi, że jest to urządzenie przetwarzające prąd zmienny (pobierany z gniazdka elektrycznego) na niskie napięcie stałe, wykorzystywane przez komponenty PC.

Sam zasilacz nie jest niczym spektakularnym i pod względem budowy oraz designu daleko mu do tak chętnie eksponowanych pamięci operacyjnych, kart graficznych, płyt głównych. Konstrukcja PSU jest do bólu powtarzalna, niespecjalnie wyszukana – ot, metalowa kostka, czasem bardziej przypominający sześcian (zasilacze ATX, ATX 3.0, SFX), czasem ewidentnie jest prostopadłościanem (zasilacze SFX-L).

Nie należy go jednak oceniać po wyglądzie. Ma wykonywać swoją pracę i tyle. W dodatku w ogromnej większości przypadków i tak zamykany jest w miejscu niewidocznym, odizolowanym wręcz od całej reszty (robi się teraz tak nawet w obudowach bez bocznych okien). W licznych modelach wydzielane są zatoki oddzielone metalową płytą, ulokowane w dolnej części skrzynki PC. W starszych obudowach zasilacz przytwierdzany był u góry, przy czym nie stosowano wówczas przeszkleń.

Dla fanów podświetlenia RGB LED powstały zasilacze komputerowe jarzące się szeregiem barw, ale należą one do rzadkości. Tak samo jak kolorowe PSU. Zdecydowaną większość tych komponentów spowija jednolita czerń albo grafit, ale zdarzają się zarówno te z elementami czerwonymi, białymi, zielonymi, jak również zupełnie białe. Niektórzy lubią składać desktopy z komponentów tylko i wyłącznie arktycznie usposobionych.

Dlaczego zasilacz wybiera się na końcu?

Odpowiedź jest prosta – bo dopiero wtedy wiesz, jaka moc zasilacza komputerowego będzie tą wymaganą i bezpieczną. Gdy już wszystko dopasujesz i dobierzesz pod kątem kompatybilności, przychodzi czas na zasilanie. Tylko skąd możesz wiedzieć ile energii potrzebują zebrane już komponenty?

Przeczytaj poradnik: Jak wybrać procesor? Doradzamy w zakupie CPU

Jak dobrać moc zasilacza do komputera?

Dobór zasilacza opiera się głównie na dopasowaniu mocy do zapotrzebowania wszystkich pozostałych podzespołów. Niektórzy sumują wartość TDP podaną przy każdym z podzespołów, niestety nie jest to zapotrzebowanie energetyczne, ale ilość emitowanego ciepła. Co więcej, taka płyta główna w ogóle nie podaje wspomnianego parametru. Jak żyć? Dużo wygodniej, przede wszystkim bezpieczniej, jest skorzystać z internetowego kalkulatora, np. z tego, który na swojej stronie ma firma be quiet!.

Zalecana moc zasilacza do komputera nie opiera się zatem na wskazaniu, że ma to być 500 W, 750 W lub 1000 W, ale na wyliczeniu zapotrzebowania. Co więcej, moc zasilacza powinna zawierać zapas, aby podzespoły wchodzące w tryb turbo miały pod dostatkiem energii. Kalkulator to przewiduje, człowiek może zapomnieć.

Jak dobrać zasilacz do komputera gamingowego?

Przede wszystkim czytaj zalecenia producenta kart graficznych. W sieci znajdziesz zestawienia, jak to poniżej, które wskazują minimalną moc zasilacza, który ma obsługiwać określone CPU i GPU. Zasada jest prosta, im mocniejszy procesor oraz karta graficzna, tym więcej mocy musi mieć PSU.

Przeczytaj poradnik: Jaką kartę graficzną kupić? Które GPU wybrać?

Jaki zasilacz komputerowy wybrać? Sklep TechLord

Jakie są rodzaje zasilaczy do PC?

Nie ma lekko, zakup zasilacza to dość skomplikowana sprawa, ponieważ należą do grupy silnie zróżnicowanych podzespołów PC. W związku z tym mamy podział na standard, sprawność i moc, do tego na oferowane zabezpieczenia, rodzaje okablowania oraz chłodzenia PSU. Przyjrzyjmy się więc kolejnym aspektom.

Jakie są standardy PSU?

Jaki zasilacz do komputera kupić? Z pewnością pasujący do obudowy. Większość skrzynek obsługuje standard zasilacza komputerowego ATX, czyli te duże, widomo jednak, że na rynku występują także obudowy o skromniejszej kubaturze, używane na przykład w biurach o niewielkiej powierzchni. One nie zostają pozbawione zasilania.

zasilacze ATX – zdecydowanie największe, potrzebują zatem najwięcej miejsca. Co ważne, ich rozmiar nie jest do końca zdefiniowany, czego efektem są różne wymiary poszczególnych modeli. Im wyższa moc zasilacza, tym więcej miejsca zajmuje – koniecznie sprawdź, czy w tej obudowie zmieści się upatrzony PSU. W większości przypadków chłodzą je wentylatory 120, 135 lub 140 mm;
Zasilacze ATX 3.0 – najnowszy standard w kategorii zasilaczy PC, który ma za zadanie sprostać zjawisku chwilowego szczytowego poboru mocy, występującego głównie w pecetach z kartami graficznymi NVIDIA RTX 4000;
zasilacze SFX – konstrukcje mniejsze, do mniej okazałych skrzynek. Nie ustępują jednak mocą swym większym braciom, ani tym bardziej jakością. Kiedyś były one bardziej popularne, dziś wypierane są przez swą odmianę o nieco innym wymiarze. Tutaj za chłodzenie odpowiadają głównie wentylatory 80 i 92 mm;
zasilacze SFX-L – są wprawdzie mniejsze od tych w standardzie ATX, ale mają równie duże wentylatory. Pozwala na to zabieg wydłużenia jednego z boków (co symbolizuje litera L), to umożliwiło wstawienie śmigła o średnicy 120 mm;

Co to jest sprawność zasilacza do komputera?

Sprawność jest czymś ważnym i nie lekceważ certyfikatu, jaki widnieje przy PSU. Zasilacz do komputera, dobry zasilacz komputerowy, powinien mieć taki certyfikat. Świadczy on o sprawności podzespołu, konkretnie o tym, ile energii pobieranej z sieci trafia do komputera na każde 100 W, a ile zmienia się w ciepło (czyli marnuje się, skracając przy okazji żywotność samego zasilacza). Co gorsza, ty płacisz za tę energię, bo w końcu licznik odnotował zużycie.

Wdrożono więc szczegółowe wytyczne, które określają, że dobry zasilacz komputerowy powinien przekazywać przynajmniej 80% energii do komponentów. Producenci PSU na tym nie poprzestali i podnosili poprzeczkę, wprowadzając na rynek zasilacze o coraz lepszej sprawności. W efekcie pojawił się podział korzystający z nazw metali szlachetnych (albo medali, jak kto woli).

Im wyższą sprawność ma zasilacz, tym mniejsze straty energii generuje. Trzeba za to więcej za niego zapłacić. Jest to jednak wydatek uzasadniony, np. zwłaszcza w przypadku stacji roboczych albo komputerów do overclockingu.

Wybierz: zasilacze komputerowe 80 Plus | zasilacze komputerowe 80 Plus Bronze | zasilacze komputerowe 80 Plus Gold | zasilacze komputerowe 80 Plus Platinum | zasilacze komputerowe 80 Plus Titatnium

Przeczytaj poradnik: Certyfikat 80 Plus. Co to jest? Co oznacza dla zasilacza komputerowego?

Jakie zabezpieczenia powinien mieć zasilacz?

Jakby nie patrzeć, zasilacz komputerowy jest punktem styku między siecią energetyczną a wrażliwymi na zmiany napięcia komponentami PC. Ich bezpieczeństwo zależy więc od rodzaju zabezpieczenia, jakim dysponuje PSU. Aby dobrze wybrać zasilacz należy prześledzić, którymi z poniższych cech może się pochwalić. Mamy bowiem następujące zabezpieczenia:

OCP (Over Current Protection) – przed przeciążeniem stabilizatora. Aktywuje się w chwili, gdy któraś z linii zasilacza jest nadmiernie obciążona. Wówczas OCP wyłączy zasilacz;
OPP (Over Power Protection) – przeciwprzeciążeniowe, które kontroluje cały zasilacz, by wyłączyć go w chwili zbyt dużych przeciążeń;
OTP (Over Temperature Protection) – termiczne, przydatne gdyby system chłodzenia przestał nagle pracować;
OVP (Over Voltage Protection) – przeciwprzepięciowe. Działa wtedy, gdy napięcie staje się wyższe o 15% od wartości nominalnej;
UVP (Under Voltage Protection) – przed zbyt niskim napięciem. Ono też wyłącza zasilacz, chroniąc w ten sposób podzespoły przed zbyt niskim napięciem;
SCP (Short Circut Protection) – przeciwzwarciowe;
SIP (Surge & Inrush Protection) – przed prądami udarowymi;
BOP (Brown-Out Protection) – przed spadkiem napięcia sieciowego.

O co chodzi z regulacją napięć w zasilaczu PC?

Dochodzimy do sprawy nieznanej szerszej publiczności, z pewnością nie tym, którzy od komputera oczekują tego, by po prostu działał. Regulacja napięć jest elementem interesującym desktopowych nerdów – ludzi, którzy analizują drobiazgowo każdy jeden aspekt działania komponentów. Oni z całą pewnością zwrócą uwagę na to, jaki typ regulacji napięć oferuje dany zasilacz komputerowy. Jakby jednak nie patrzeć, każdy typ regulacji napięć ma za zadanie utrzymać ich stabilność, dzięki czemu komponenty mogą pracować poprawnie.

Wyróżniamy trzy typy regulacji napięcia:

przetwornica DC/DC – regulacji podlega najpierw linia 12 V, ta najważniejsza, zarazem najbardziej obciążona – na dalszym planie są linie 3.3 V oraz 5 V. Przetwornica DC/DC uchodzi za najlepszą, tak więc posiadające ją PSU też uważane są za najlepsze;
regulacja niezależna – w tym przypadku wszystkie linie napięcia są niezależne;
regulacja grupowa – tutaj wszystkie linie napięcia występujące w zasilaczu komputerowym podpięte są do jednego kontrolera – rozwiązanie słabe, nie polecamy go.

Po czym poznać dobry zasilacz komputerowy?

Od początku poradnika dostarczamy wiedzę o tym, jak dobrać zasilacz do komputera. Czas na kolejną porcję wiedzy, co pozwoli Ci kupić nie tylko zasilacz do gier, ale i zasilacz do zadań specjalnych.

Rodzaje okablowania w PSU. Modularne czy niemodularne?

Niby drobnostka, niby rzecz wnosząca niewiele, bo to tylko kable, ale dla wielu osób obecność modularnego okablowania jest niezwykle istotna podczas wybierania zasilacza komputerowego.

PSU z okablowaniem niemodularnym ma przewody wpięte na stałe. Nie odepniesz ich i będą leżeć smętnie w obudowie, jeśli akurat niczego nimi nie zasilasz. To rozwiązanie spotkasz najczęściej w tanich zasilaczach.

W droższych producenci wdrażają przynajmniej okablowanie pół modularne – w tym przypadku część przewodów jest zintegrowana na stałe, resztę da się odpiąć.

Rozwiązaniem najlepszym jest okablowanie modularne. Każdy przewód odepniesz od zasilacza, zachowasz więc idealny ład i porządek, choć to nie jedyna zaleta. Ktoś, kto ceni customizację peceta zastąpi fabryczne przewody (najczęściej czarne) takimi w innych kolorach. Uzyska w ten sposób oryginalną aranżację.

A jakie przewody wpinamy do PSU? Rozróżniamy kilka typów złączy:

24-pinowe ATX – najważniejsze złącze (20+4), do którego podpina się płytę główną oraz kartę graficzną, jeśli ta nie jest zasilana przez PCIe;
EPS – przewód zasilający procesor, najczęściej 8-pinowy (4+4);
PCIe – zasila kartę graficzną, jest więc nieodzowne w nowoczesnym komputerze. We współczesnych PSU znajdziesz wtyczki 6-pin oraz 8-pin (6+2);
SATA – zasila się nimi przede wszystkim dyski z tym właśnie złączem oraz coraz rzadziej występujące napędy optyczne CD/DVD;
Molex – dzisiaj używany do zasilania kontrolera wentylatorów, kiedyś dostarczał energię do dysków HDD;
FDD – relikt przeszłości, wtyczka zasilająca stacje dyskietek 3,5 cala.

Chłodzenie zasilacza w komputerze. Aktywne czy pasywne?

Pisaliśmy wyżej, że każdy zasilacz wydziela ciepło. Wynika to z praw fizyki i mimo usilnych zabiegów twórców PSU część energii ogrzewa zasilacz. Gromadzące się ciepło trzeba usuwać na zewnątrz, co odbywa się na 3 sposoby:

chłodzenie pasywne – występuje w niewielu modelach. Nie ma w nim elementów ruchomych, czyli wentylatora, a wymiana ciepła zachodzi poprzez oddawanie go do przestrzeni przez pofalowane radiatory;
chłodzenie półpasywne – tu jest już wentylator (jego średnica zależy od standardu zasilacza), lecz nie wiruje on bez przerwy. Uruchamia się dopiero po przekroczeniu przez zasilacz określonej temperatury, do tego czasu nie emituje w ogóle dźwięku. Rozwiązanie bardzo pożądane, ale takie modele kosztują ciut więcej;
chłodzenie aktywne – najczęściej spotykany rodzaj chłodzenia, w którym wentylator stale obraca się i chłodzi podzespół. Głośność bywa różna, niektórzy przywiązują bardzo dużą wagę do tego, ile dB wydaje chłodzenie PSU.

Chłodzenie zasilacza komputerowego jest sprawą niezwykle ważną. I tak na przestrzeni lat dochodzi do wysychania zawartości kondensatorów, wysoka temperatura panująca wewnątrz przyspiesza ten proces, prowadząc do awarii PSU.

Zajrzyj też do pozostałych poradników o komponentach PC:

Polecane zasilacze do komputera w 2024

Wiesz już, jak wybrać zasilacz do komputera. Ale możesz skorzystać też z gotowych propozycji – oto i one.

Polecane zasilacze 550 W

Polecane zasilacze 750 W

Polecane zasilacze 850 W

Polecane zasilacze 1000 W

Polecane zasilacze ATX

Polecane zasilacze 80 Plus Bronze

Polecane zasilacze 80 Plus Gold

Składasz desktopa? Koniecznie przeczytaj poradnik: Jak dobrać komponenty komputerowe? Jak zrobić to poprawnie i samodzielnie złożyć PC?

Zobacz zasilacze komputerowe w sklepie TechLord

Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii Poradniki

Microsoft Surface Laptop Go 3 i5-1235U/16GB/256GB/W11 Dotyk Platynowy

Microsoft Ładowarka do Surface Slim Pen