Jaki dysk HDD wybrać? Który model kupić?

Jaki dysk HDD wybrać? Który model kupić?

Mimo dominacji pamięci flash dyski twarde (HDD) wciąż mają się dobrze i nadal cieszą się zainteresowaniem. Pewne cechy sprawiają, że nośniki HDD są przedmiotem pożądania. Czas je poznać albo przynajmniej przypomnieć i odpowiedzieć na pytanie: Jaki dysk HDD kupić?

Co to jest dysk twardy w komputerze?

Dla zobrazowania roli dysku twardego (Hard Drive Disc) w komputerze posłużymy się analogią do fabrycznego magazynu. Bo tak jak cały kompleks ma za zadanie przetwarzać surowce w gotowe produkty, tak rolą peceta jest przetwarzać i interpretować dane wchodzące, a do odbiorcy przekazywać produkt finalny w postaci obrazu, dźwięku lub informacji tekstowej.

Magazyn przechowuje zasoby niezbędne w procesie produkcyjnym, gromadzi również efekty pracy poszczególnych działów. Natomiast dyski HDD są miejscem przebywania programów, aplikacji, jak również plików będących surowcem do dalszej obróbki w cyfrowych czeluściach procesora oraz karty graficznej.

Równocześnie dysk zapisuje i zabezpiecza wyniki pracy komponentów w obrębie procesów obejmujących działanie aplikacji. I gdy wyłączysz już komputer, dane będą oczekiwać gdzieś pośród sektorów magnetycznych dysków. Z uwagi na kontakt z dużą ilością danych, dyski HDD nazywane są pamięcią masową.

Dysk HDD jest nośnikiem niezbędnym do uruchomienia komputera. Na nim znajduje się system operacyjny, bez którego nie zobaczysz znajomego pulpitu z ikonami. To na nim zainstalujesz pakiet biurowy z cała reszta programów wykorzystywanych w codziennej pracy. O tak, dysk HDD jest również mieszkaniem dla przeglądarki internetowej i treści pobieranych z sieci. Pełni więc bardzo ważną funkcję, dlatego trzeba wiedzieć, jak wybrać dysk twardy.

Jak zbudowany jest dysk twardy?

Trzeba przyznać, że trochę elementów wchodzi w skład dysku talerzowego, nazywanego tak nieprzypadkowo. Ta dość skomplikowana konstrukcja przyczyniała się zresztą do licznych awarii pociągających za sobą prawdziwy horror w postaci utraty danych.

Otóż najważniejszą częścią dysku twardego są dyski, zwane też talerzami, bo rzeczywiście są płaskimi elementami w całości wykonanymi z metalu (konkretnie z aluminium). Krążki osadzone są na trzpieniu, który przenosi napęd i w ten sposób wprawia dyski w ruch wirowy.

Dyski nie kręcą się jednak ot tak sobie. Na ich namagnesowanej powierzchni zapisywane są dane na zasadzie losowego lokowania ich w wolnych sektorach. Za odczytywanie rozproszonych danych odpowiadają głowica unosząca się nad talerzami wprowadzonymi w ruch z prędkością tysięcy obrotów na minutę (5400 lub 7200 rpm).

Głowica nie stoi jednak w miejscu i nie jest zawieszona sztywno, w sposób totalnie nieruchomy. Budowa dysku twardego zakłada możliwość czytania danych na całej powierzchni magnetycznych dysków, z tego względu zaprojektowano ramię głowicy osadzone na siłowniku.

Ów element porusza się w dwóch kierunkach (prawo i lewo) w jednej płaszczyźnie (poziomej). Ten ruch jest niezbędny, by głowica mogła odczytywać sektory na całej powierzchni metalowych dysków – od środka sąsiadującego z napędem aż po brzegi. Obok siłownika znajduje się także układ pozycjonowania głowicy. Wprawne oko wypatrzy jeszcze płytkę drukowaną wypakowaną niezbędną elektroniką. Wszystko to zamknięte w dość masywnej konstrukcji w metalowym pancerzu. Z zewnątrz komunikuje się do nas jeszcze tylko najeżone pinami złącze SATA.

Jak działa dysk magnetyczny?

Zasada działania dysku twardego nie jest specjalnie skomplikowana. Dane na dysku twardym zapisywane są w sektorach rozchodzących się od środka dysku do krawędzi na kształt wycinku koła. Ponieważ głowica nie może poruszać się w dowolnym kierunku, zmuszona jest oczekiwać aż dysk wykona pełen obrót. Dopiero wtedy dokonuje odczytu kolejnej porcji informacji.

Im bliżej środka dysku zlokalizowane są dane, tym szybciej i sprawniej głowica może je odczytać. Wynika to z zasad opisujących ruch po okręgu. Ale jakby tego było mało, informacje wcale nie są układane jedne obok drugiej, w jakimś określonym porządku. Wręcz przeciwnie, rozrzucane są chaotycznie po całej powierzchni krążków wykonanych z metalu.

Z tego powodu nie należy oczekiwać od dysków HDD demonicznych prędkości ani tym bardziej natychmiastowej odpowiedzi na polecenie otwarcia dużego pliku graficznego lub z filmem. Tak samo dzieje się z programami i aplikacjami – zebranie rozproszonych informacji wymaga czasu. Rzecz jasna jest on mierzony w sekundach, niemniej dysk twardy przegrywa w starciu z SSD SATA III.

Aby skrócić czas dostępu do danych, należy co jakiś czas przeprowadzić defragmentację dysku twardego, czyli systemowy proces przenoszenia informacji rozrzuconych i rozproszonych. Lecz choćbyś i to robił systematycznie, nie przeskoczysz maksymalnej prędkości wirowania dysków talerzowych (podanych w specyfikacji produktu) ani przepustowości interfejsu SATA (obecnie SATA III z ograniczeniem do 6 Gb/s).

Jakie są zalety dysków talerzowych?

Atuty nośników HDD warto rozpatrywać nie tyle przez pryzmat pojedynczych cech i walorów, ale przez sumę korzyści powiązanych ze sobą ściśle i nierozerwalnie. Mowa o relacji ceny do oferowanej pojemności dysku twardego.

Dyski twarde, jakich by nie wybrać, są komponentami przystępnymi cenowo w przeliczeniu za 1 TB przestrzeni przeznaczonej dla danych. Duże dyski HDD są tańsze od półprzewodnikowych braci. To czyni je świetnymi magazynami danych, po które rzadko się sięga, lecz trzeba je mieć gdzieś zmagazynowane.

Ogromną zaletą dysków HDD jest także bardzo długa żywotność – nie powinno więc dziwić, że to właśnie one są stosowane w serwerach NAS, gdzie działają 24/7.

Przeczytaj poradnik: Dysk SSD czy HDD? Który wybrać? Który lepszy?

Co przemawia na niekorzyść nośników HDD?

Największą bolączką dysków twardych jest podatność na uszkodzenia mechaniczne wywoływane wstrząsami i drżeniem komputera. Jeśli głowice dotknęły magnetycznego dysku rozpędzonego do ponad 5000 obrotów na minutę, na metalowej powierzchni pojawiała się rysa. Takie zarysowania oznaczały fizyczne uszkodzenie nośnika oraz utratę danych ulokowanych w zniszczonych sektorach.

Najgorzej sprawy miały się zawsze w laptopach, sprzęcie jakby nie było przenośnym, do tego noszonym w torbie narażonej na stałe podskakiwanie w rytm marszu lub biegu.

Codziennością było też ich ściskanie w komunikacji publicznej, bo wystarczyło, by prowadzący autobus lub tramwaj przyhamował nagle, a zgromadzony w środku tłum naciskał z impetem na torbę z notebookiem. Dysk HDD osadzony w tym sprzęcie nie miał więc lekko – dlatego obecnie nie montuje się już dysków twardych w laptopach. Ustąpiły one miejsca mniejszym i szybszym pamięciom flash.

Czy dysk HDD jest potrzebny?

Może nie tyle potrzebny, ile wciąż przydatny. Już raczej nikt nie używa poczciwych twardzieli w roli dysków głównych z powodów, które wymieniliśmy powyżej. Poza, rzecz jasna, posiadaczami starych pecetów trzymanych z sentymentu lub z konieczności obsługiwania programów nieobsługiwanych na nowszych systemach.

Duża część obudów komputerowych ma specjalnie zaprojektowane zatoki do montowania dodatkowych nośników. To świetne miejsce na kilka dysków twardych działających w trybie backupu. W rezultacie dyski twarde pozostają domeną komputerów stacjonarnych oraz macierzy NAS. Niektórzy lubią ich też używać w charakterze niedrogich dysków przenośnych. Jeśli zaliczasz się do tego grona, może zainteresuje Cię poradnik: Jaki dysk zewnętrzny wybrać? Który kupić? Które są najlepsze?

Czy dysk HDD jest dobry do gier?

Nie jest zbrodnią grać w gry zainstalowane na dysku HDD komputera stacjonarnego. Dyski twarde 7200 rpm dobrze radziły sobie z obsługą nawet tytułów spod znaku AAA, nie pozostawiając niesmaku w rodzaju skandalicznie niskiego klatkażu.

Powinno się zadać tu inne pytanie: Czy opłaca się trzymać twardziela tylko dlatego, że pecet z nim na pokładzie wciąż całkiem dobrze radzi sobie z gamingiem?

SSD cenowo plasuje się mniej więcej na tym samym pułapie, zapewniając jednak wyższe transfery danych. To z kolei daje szybszy start systemu i lepszą obsługę praktycznie wszystkich procesów i aplikacji. Upieranie się przy dysku HDD do grania mija się więc z celem, gdy patrzeć na PC jako całość.

Czy dysk twardy nadaje się do laptopa?

Kiedyś dyski twarde montowano w laptopach, nie da się temu zaprzeczyć. Dlaczego więc zrezygnowano? Otóż stan ten był wymuszony brakiem alternatyw. Jedynym nośnikiem systemowym był dysk HDD, to nie dawało żadnej możliwości wymiany, zamiany, użycia czegoś innego. Czegoś, co nie groziło utratą danych w wyniku uszkodzeń mechanicznych pamięci masowej.

Dopiero pojawienie się, a właściwie upowszechnienie dysków SSD SATA, sprawiło, że montowanie nośników HDD przestało się w ogóle opłacać. Stan ten trwa tak naprawdę dopiero od 2018 roku.

Dziś nie ma sensu montować HDD w laptopie, często nie ma zresztą w ogóle na niego miejsca. Notebooki są smukłe, więc zmieszczą się w nich tylko pamięci flash M.2.

Poznaj poradnik: Jaki dysk SSD kupić? Który warto wybrać?

Jakie są kluczowe parametry dysku HDD?

Żeby dobrze wybrać dysk HDD, przed dodaniem komponentu do koszyka, rozważ po kolei wszystkie poniższe kwestie. Wtedy będziesz mieć twardziela na miarę swych oczekiwań.

Pojemność dysku twardego – ile powinna wynosić?

No właśnie, doskonałe pytanie na otwarcie. Przy dyskach półprzewodnikowych kupowane są najczęściej nośniki mające około 500 GB, by zachować dobrą cenę. Przy dyskach HDD mało kto sięga jednak po tak modele o tak skromnej pojemności, celując raczej ku tym o wiele większym. Skoro ma to być magazyn danych, musi być bardzo pojemny.

W przypadku macierzy NAS bierze się pod uwagę jeszcze większe pojemności. Nie powinna więc dziwić popularność dysków 4 TB, 6 TB oraz 8 TB. Punktem wyjścia powinny być każdorazowo szacunki określające jak szybko przyrastają u Ciebie dane? Jeśli Twoja praca generuje rocznie 1 TB, a Ty potrzebujesz zarchiwizować większość z nich, logika podpowiada, by wybrać nośnik 4-terabajtowy. Po prostu zawsze dobieraj dysk twardy z rozsądnym zapasem.

Prędkość dysku HDD – jaka powinna być?

Tu nie masz zbyt wielkiego wyboru – jedynymi dostępnymi opcjami dla komputerów stacjonarnych są dyski twarde 5400 rpm (revolutions per minute) oraz 7200 rpm. Te ostatnie wydają się być najrozsądniejszym wyborem, oferującym najwyższą możliwą prędkość odczytu danych.

Mimo wszystko zakup modeli wirujących z prędkością 5400 obrotów na minutę wcale nie jest pozbawiony sensu. Gdyby przeznaczyć go tylko na archiwum zdjęć z telefonu, zamiast opłacać co miesiąc chmurę, uzyskuje się bardzo pojemny magazyn.

Zobacz dyski HDD 5400 rpm i dyski HDD 7200 rpm

Zabezpieczenia nośnika HDD – na jakie zwracać uwagę?

Tak naprawdę zabezpieczenia dysków twardych tyczą się nośników montowanych w serwerach sieciowych NAS. Przez zabezpieczenia rozumie się zwiększoną odporność na temperaturę (taki HDD siedzi w ciasnej kieszeni) oraz na działanie pola magnetycznego.

Dla przeciętnego użytkownika istotna jest za to niezawodność MTBF podawana w godzinach. To nic innego, jak średni czas bezawaryjnej pracy i mniej więcej tyle dysk powinien pracować nie powodując utrudnień. Warto poszperać w sieci, poszukać opinii oraz komentarzy dotyczących danego dyski twardego. Dowiedzieć się, jak inni oceniają działanie tej serii – czy przypadkiem nie płata ona jakichś figli, czego z pewnością pragniesz uniknąć.

Pamięć podręczna cache w HDD – czym jest i na co wpływa?

W porównaniu z pojemnością dysku twardego, pamięć cache wypada blado i skromnie. Pomijając ją jednak, popełnisz niewybaczalny błąd. Ilość pamięci podręcznej definiuje bowiem szybkość współpracy z programami.

W magazynach danych pamięć cache dysku HDD może być niewielka, ale gdy jest to jednak dysk roboczy, inwestycja w modele z 256 MB cache wyjdzie Ci tylko na dobre. Musisz jeszcze wiedzieć, że cache służy do przechowywania najczęściej wykorzystywanych danych.

Format dysku HDD – co to oznacza? Który wybrać?

Na rynku mamy dwa formaty dysków twardych:

• dyski HDD 2,5 cala
• dyski HDD 3,5 cala

Mogłoby się wydawać, że im mniejszy, tym lepszy. I tak było kiedyś, w czasach, gdy dyski talerzowe dominowały. Dzisiaj warto rozważyć HDD 2,5 cala w sytuacji, gdy umieszczasz ich kilka w obudowie PC z powodów do bólu praktycznych – zmieścisz ich więcej.

Tymczasem dyski twarde 3,5-calowe tworzą pokaźną ofertę, ponieważ ten format wykorzystywany jest w macierzach sieciowych NAS. Tu nie przeszkadza nikomu rozmiar dysku. Liczy się jego pojemność oraz niezawodność.

Interfejs dysków twardych – jak podłączyć dysk twardy?

Sprawa jest dziecinnie prosta – dyski twarde korzystają tylko i wyłącznie ze złącza SATA III. Podłużnego złącza z pinami, do którego wsuwa się charakterystyczną, podłużną wtyczkę zamontowaną na niewiele mniej szerokiej taśmie.

Owo złącze SATA III ma kaganiec w postaci maksymalnej i nieprzekraczalnej przepustowości na poziomie 6 Gb/s. Więcej nie wyciągniesz. Koniec, kropka.

Rzecz jasna sam dysk nie jest zawieszony w powietrzu, ale mieści się w kieszeni i jest do niej przytwierdzony na śruby. Ma to zapobiec przemieszczaniu nośnika, gdybyś stuknął lub puknął w obudowę PC. Podłączanie dysku HDD w komputerze wygląda z kolei tak:

Jak podłączyć dysk HDD w komputerze?

1. Wyłącz komputer i odłącz go od prądu.
2. Odkręć śruby i zdejmij ścianki chroniące dostęp do wnętrza.
3. Odepnij taśmę SATA starego dysku i kabel zasilający.
4. Odkręć śruby tacki lub niszy dysku HDD i wyjmij dysk.
5. Włóż w jego miejsce nowy nośnik.
6. Przykręć go do obudowy, by się nie ruszał.
7. Podłącz wtyczkę SATA oraz przewód zasilający dysk.
8. Złóż obudowę i uruchom komputer.
9. Włącz BIOS/UEFI, wciskając klawisz DEL lub F2 zaraz po uruchomieniu PC.
10. Wejdź do menu System Settings lub Integrated Peripherals.
11. Odwiedź zakładkę SATA i sprawdź, czy widnieje w nim nowy nośnik.
12. Zweryfikuj, czy system Windows widzi dysk, odwiedzając Menedżera urządzeń (nowy dysk HDD powinien znajdować się w sekcji Napędy dyskowe).
13. Możesz jeszcze przeprowadzić partycjonowanie i formatowanie dysku twardego.

Przeczytaj przy okazji poradnik: Jak utworzyć partycję dysku Windows 11?

Gdzie jeszcze używa się dysków twardych?

Właściwie poza komputerami PC dyski twarde znajdują zastosowanie wyłącznie w serwerach sieciowych NAS. Ponieważ nośniki te mogą się pochwalić świetną odpornością na nadpisywanie danych, nadają się wprost idealnie do robienia stałych backupów z wielu urządzeń oraz zapisywania informacji stale napływających z monitoringu.

Twórcy lubią też dyski HDD za przechowywanie ich projektów. Jak już pisaliśmy, dyski talerzowe powinny znajdować się w obudowach komputerów, lecz odpowiednio przechowywane mogą być również w szufladzie – ważne, by nie walały się i nie obijały.

Zajrzyj też do pozostałych poradników o komponentach PC:

• Jaką kartę graficzną kupić? Które GPU wybrać?
• Jak wybrać procesor? Doradzamy w zakupie CPU.
• Jakie chłodzenie wodne do procesora? Które wybrać?
• Jakie chłodzenie powietrzem dla procesora? Doradzamy w zakupie coolera.
• Jaki wentylator do komputera? Jak wybrać te najlepsze?
• Jak schłodzić procesor w komputerze? Praktyczne porady
• Jaki zasilacz do komputera wybrać? Który PSU kupić?
• Jaką płytę główną wybrać do komputera?
• Jaka obudowa do komputera? Którą wybrać?
• Jak wybrać pamięć RAM? Co trzeba o niej wiedzieć?
• Jaka pamięć RAM do komputera PC? Jak wybrać? Która najlepsza?

Polecane dyski twarde w 2024

Oto garść niezawodnych propozycji. Korzystaj i częstuj się śmiało!

Polecane dyski HDD 8 TB

• Seagate SkyHawk AI 8 TB 3,5" 7200 rpm 256 MB
• Seagate IronWolf 8 TB 3,5" 720 0rpm 256 MB NAS
• Western Digital Gold 8 TB 3,5" 7200 rpm 256 MB
• Western Digital Red Pro 8 TB 3,5" 7200 rpm 256 MB NAS

Polecane dyski HDD 6 TB

• Seagate SkyHawk 6 TB 3,5" 5400 rpm 256 MB
• Western Digital Red 6 TB 3,5" 5400 rpm 256 MB NAS
• Western Digital Gold 6 TB 3,5" 7200 rpm 256 MB

Polecane dyski HDD 4 TB

• Seagate SkyHawk 4 TB 3,5" 5900 rpm 256 MB
• Seagate IronWolf 4 TB 3,5" 5400 rpm 256 MB NAS
• Western Digital Red 4 TB 3,5" 5400 rpm 25 6MB NAS
• Seagate BarraCuda 4 TB 2,5" 5400 rpm 128 MB

Polecane dyski HDD 3 TB

• Seagate SkyHawk 3 TB 3,5" 256 MB
• Seagate BarraCuda 3 TB 3,5" 5400 rpm 256 MB
• Western Digital Red 3 TB 3,5" 5400 rpm 256 MB NAS

Polecane dyski HDD 2 TB

• Western Digital Red Pro 2 TB 3,5" 7200 rpm 64 MB NAS

Polecane dyski HDD 1 TB

• Western Digital Gold 1 TB 3,5" 7200 rpm 128 MB
• Western Digital Blue 1TB 2,5" 5400 rpm 128 MB
• Seagate SkyHawk 1 TB 3,5" 64 MB
• Western Digital Blue 1 TB 3,5" 7200 rpm 64 MB

Składasz desktopa? Koniecznie przeczytaj poradnik: Jak dobrać komponenty komputerowe? Jak zrobić to poprawnie i samodzielnie złożyć PC?

Zobacz dyski HDD w sklepie TechLord