Chcesz wiedzieć, jak wybrać pamięć RAM? Chcesz posiąść wiedzę na temat dobierania pamięci RAM do komputera oraz laptopa? Chcesz nauczyć się sprawdzać ilość pamięci RAM i jak ją rozbudować? W tym poradniku znajdziesz odpowiedź na każde pytanie.
Spis treści:
- Co to jest pamięć RAM? Jak działa? Do czego służy?
- Przeznaczenie oraz rodzaje pamięci RAM. Jak dzielimy pamięć operacyjną?
- Jak dobrać pamięć RAM? Na co zwracać uwagę?
- Jak dopasować pamięć RAM do przeznaczenia komputera albo laptopa?
- Jak sprawdzić ilość pamięci RAM?
- Jak zwiększyć (rozbudować) pamięć RAM?
- Podkręcanie pamięci RAM. Czym jest overclocking RAM?
- Chłodzenie pamięci RAM. Jak ono działa?
- Podświetlenie pamięci RAM. Jak wygląda? Co ono daje?
- Polecane pamięci RAM.
Co to jest pamięć RAM? Jak działa? Do czego służy?
Ponieważ jest to poradnik, zaczniemy od pytania: Co to jest pamięć RAM? Otóż pamięci RAM zaliczają się do grona bazowych komponentów, czyli podzespołów, występujących we wszystkich komputerach stacjonarnych, laptopach, jak również w serwerach. Mówimy o bazowych podzespołach, bo bez pamięci RAM system nie ruszy. Dlaczego?
Otóż pamięć RAM (ang. Random Access Memory) jest rodzajem pamięci komputerowej, która zapewnia procesorowi szybki dostęp do danych. Trzeba pamiętać, że RAM jest pamięcią tymczasową (nietrwałą). Przechowuje informacje tylko w trakcie wykonywania przez procesor operacji na danych, znika po wyłączeniu laptopa lub komputera. Pamięć RAM występuje także pod nazwą pamięci operacyjnej komputera i jest przeciwieństwem pamięci trwałej (ROM) reprezentowanej przez dyski HDD i SSD.
Ilość pamięci operacyjnej wpływa na wydajność peceta i notebooka. Im więcej jej masz, tym sprawniej pracuje sprzęt, bo CPU ma sporo przestrzeni do komputerowych rozmyślań nad obsługiwanymi procesami. Pamiętaj, że każdy program, aplikacja i każda gra mają minimalne wymagania systemowe. Pewnie je widziałeś – wśród nich znajduje się także wymóg co do ilości pamięci RAM. Rzecz jasna warto mieć więcej niż rekomendowane minimum czy nawet optimum.
Jak zbudowana jest pamięć RAM?
Choć niewielka i kompaktowa, pamięć RAM ma ciekawą, jak również skomplikowaną budowę. W skali makro składa się z modułów (nazywanych też kośćmi RAM) umieszczanych na płycie głównej, w tzw. bankach lub slotach pamięci. Liczba banków pamięci na płycie głównej zależy od konstrukcji tego komponentu – tę informację wyczytasz w specyfikacji MOBO.
Występują zatem pojedyncze kości, jak również zestawy składające się z dwóch lub czterech modułów RAM (kości).
Natomiast gdy przyjrzeć się modułom RAM w skali mikro, dostrzeżemy:
- najczęściej zieloną płytkę drukowaną, tzw. laminat;
- właściwe kości pamięci przylutowane do płytki – to w nich przechowywane są dane;
- układy SPD – w nich przechowywane są domyślne parametry pracy pamięci operacyjnej;
- na dole podłużne złącze krawędziowe (piny) – służą do wymiany danych ze slotem płyty głównej;
- module key – wycięcie w złączu niepowtarzalne dla każdej generacji pamięci RAM;
- boczne wycięcia – niewielkie otworki, do których wskakują spinki przytrzymujące moduły w slotach MOBO;
- opcjonalne podświetlenie i chłodzenie – diody i metalowe elementy wieńczące moduły.

Czym się różni pamięć RAM od VRAM?
Gdyby patrzeć tylko na nazwę, różnica między pamięciami RAM a VRAM jest subtelna i niewielka. Ot, jedna literka. W rzeczywistości terminy te odnoszą się do dwóch różnych zadań. Pamięć operacyjna RAM przechowuje dane pochodzące z procesora, natomiast pamięć VRAM współpracuje wyłącznie z kartą graficzną. VRAM jest zatem pamięcią wideo i pod taką nazwą też możesz ją spotkać.
Co ważne, ilość pamięci VRAM w żaden sposób nie wpływa na wydajność pracy systemu. Definiuje za to walory wizualne w grach (zapobiega szarpaniu obrazu i zacięciom, tzw. freezing).
Przeznaczenie oraz rodzaje pamięci RAM. Jak dzielimy pamięć operacyjną?
Wewnętrzne zróżnicowanie pamięci RAM jest typowe dla komponentów komputerowych. Oznacza to, że w sprzedaży występuje ogromna różnorodność modeli, wariantów i generacji sygnowanych stosownymi oznaczeniami. Ten fakt dostrzeżesz od razu po odwiedzeniu kategorii pamięci RAM. Szczegółową opowieść o pamięciach operacyjnych rozpoczniemy od podzielenia pamięci operacyjnych pod kątem przeznaczenia.
Przeczytaj też poradniki:
- Jaka pamięć RAM do komputera PC? Jak wybrać? Która najlepsza?
- Jaka pamięć RAM do laptopa? Jak ją dobrać? Jak dobrze kupić?
Notebookowe pamięci RAM
Karta graficzna laptopa wygląda inaczej niż ta montowana w desktopie. Tak samo jest z chłodzeniem i z pamięcią RAM. Modele montowane w notebookach mają nieco inną budowę i noszą specjalne oznaczenia. Sygnaturę, która pozwala odróżnić je od modeli dedykowanych komputerom PC.
Pamięci RAM do laptopów to inaczej pamięci SODIMM (Small Outline In-Line Memory Module). To określenie umieszczane jest w nazwie oraz w specyfikacji technicznej produktu. Co ważne, pamięci SODIMM nie różnią się parametrami od desktopowych odpowiedników. Brakuje im jednak podświetlenia LED oraz chłodzenia w postaci rozbudowanych, nierzadko fantazyjnych radiatorów.
Zobacz pamięci RAM do laptopów
Komputerowe pamięci RAM
Pamięci RAM stosowane w stacjonarkach są pamięciami DIMM (Dual In-Line Memory Module). Ich design bywa najróżniejszy – od zupełnie gołych modułów, po modele wybajerzone, zwieńczone intensywnym i zarządzalnym podświetleniem RGB LED lub rozbudowane grzebienie z aluminium pełniące funkcję radiatorów rozpraszających ciepło. W wybranych przypadkach i jedno i drugie.
Te wszystkie ozdoby służą nie tylko poprawie stabilności funkcjonowania pamięci operacyjnej, lecz także ozdobie peceta. Przy przeszklonym panelu bocznych taki zestaw prezentuje się oryginalnie. Bez dwóch zdań komputerowe pamięci RAM ułatwiają customizację desktopa.
Zobacz pamięci RAM do komputera PC
Pamięci RAM ECC
Odrębną kategorię pamięci RAM stanowią te z symbolem ECC (Error Correction Code). Jest to pamięć operacyjna z korekcją błędów, która korzysta z dodatkowego układu pamięci wychwytywania nieprawidłowości. Rzecz jasna płyta główna oraz procesor też muszą obsługiwać ECC. Niemniej pamięci RAM ECC nie stosuje się w komputerach konsumenckich. W nich nie ma zastosowania. Funkcja monitorowania błędów jest za to niezbędna w serwerach (i w nich króluje RAM ECC), a także w komputerach wymagających niezachwianej stabilności 24/7 np. w instytucjach finansowych.
Czy RAM do PC można montować w laptopie?
Nie, nie można montować pamięci pecetowych w slotach pamięci notebookowych (ani odwrotnie). Nie ma między nimi kompatybilności, co wynika bezpośrednio z budowy obu typów modułów. Kości do komputerów stacjonarnych są znacznie dłuższe, bo jest na to miejsce na płycie głównej desktopa – bez względu na to, czy jest ona w rozmiarze ATX, czy też iTX lub innym.
Pamięci RAM do laptopów mają inne proporcje, a zatem inną liczbę pinów na złączu krawędziowym. W efekcie moduły te rosną ku górze, co wynika z faktu ograniczonej przestrzeni wnętrza laptopa. Tak więc zwracaj uwagę na to, czy dana pamięć RAM ma typ DIMM, czy też SODIMM, aby uniknąć rozczarowania.
Generacje pamięci RAM – od DDR do DDR5
Na przestrzeni lat pamięć RAM podlegała rozwojowi, naturalnemu dla każdej gałęzi technologii. Tym sposobem mamy dziś inną – szybszą i bardziej wydajną pamięć operacyjną niż w chwili jej powstawania. Ale skąd laik ma wiedzieć, którą generację RAM kupuje i czy sprzedawca nie próbuje przypadkiem wcisnąć starocia, zachwalając przy okazji jego fantastyczne osiągi?
Od tego są oznaczenia DDR, których numer informuje o generacji pamięci operacyjnej RAM. Oczywiście najstarsze odeszły już do lamusa i dziś w sklepach z elektroniką spotkasz:
Im nowsza generacja, tym bardziej wydajna jest pamięć RAM – to naturalne. Nie możesz jednak włożyć do starszego komputera albo laptopa nowszą pamięć, by tym sposobem przyspieszyć jego działanie.
Musisz zachować kompatybilność, przede wszystkim z płytą główną. MOBO obsługują określone pamięci RAM, co szczegółowo opisywane jest w ich specyfikacjach technicznych. Dodatkowym zabezpieczeniem jest lokowanie key module w różnych miejscach, tak by uniemożliwić montaż niekompatybilnej pamięci operacyjnej w banku na płycie głównej.
Jak dobrać pamięć RAM? Na co zwracać uwagę?
Dopasowanie pamięci RAM może wydawać się kłopotliwe, wręcz trudne, jeśli nie pozna się wcześniej znaczenia cech opisujących możliwości pamięci operacyjnej. Równie istotne są zależności rządzące kompatybilnością komponentów. Ale spokojnie, teraz wszystko omówimy.
Zgodność pamięci RAM z płytą główną
Punktem wyjścia przy dobieraniu pamięci RAM powinna być zawsze zgodność z płytą główną. Jak pisaliśmy wyżej, konkretne generacje pamięci operacyjnych są obsługiwane wyłącznie przez określone płyty główne.
Kompatybilność wsteczna tu nie zachodzi, musisz więc wiedzieć, jaką masz płytę główną, a także jakie moduły jest ona w stanie obsłużyć. Ta wiedza pozwoli Ci uniknąć sytuacji, w których kupisz za dużo pamięci albo zbyt szybką, a BIOS nie rozpozna nadwyżki.
Sprawdzasz więc obsługiwany:
- typ pamięci RAM – inaczej generacja pamięci RAM;
- maksymalną ilość pamięci – płyta główna nie rozpozna ilości większej niż fabryczny limit lub w ogóle nie obsłuży modułu;
- maksymalne taktowanie zegarów – analogicznie jak z pojemnością, BIOS ma narzucony górny limit taktowania;
- maksymalne taktowanie po OC – ten parametr opisuje, jak wysokie taktowania obsłuży płyta główna podczas overclockingu;
- obsługa single-, dual-, quad channel – określa kompatybilność z architekturą jedno- lub wielokanałową.
Dowiesz się teraz, co znaczą te cechy oraz jak ich obecność przekłada się na funkcjonowanie komputerów oraz laptopów.
Pojemność modułu RAM. Dlaczego jest tak ważna?
Pojemność modułu RAM to ilość pamięci, jaką zawiera pojedynczy model, jednocześnie wskaźnik, ile informacji może przechować kość RAM. Ten parametr jest kluczowy dla pamięci operacyjnej komputera albo laptopa, ponieważ im więcej pamięci RAM posiadasz, tym sprawniej i stabilniej pracuje system, a wraz z nim wszystkie procesy podległe CPU.
Pamięć RAM wpływa ponadto na płynność obsługi gier, przetwarzanie plików multimedialnych, szybkość oraz komfort pracy z programami graficznymi (Photoshop, Illustrator), wirtualizację systemów operacyjnych (VirtualBox czy VMware).
W sprzedaży spotkasz moduły o różnej pojemności. Jedne mają po 4 GB RAM w jednej kości, inne 8 GB, jeszcze inne 16 albo 32 GB. Spotkasz ponadto zestawy składające się z dwóch lub czterech pamięci.
Częstotliwość taktowania zegarów pamięci RAM. Dlaczego jest taka ważna?
Gdy już masz ustalone, ile pamięci RAM potrzebujesz, spójrz na kolejną rubrykę o nazwie – częstotliwość taktowania pamięci. Ten parametr:
- bezpośrednio wpływa na wydajność pamięci operacyjnej;
- określa jak szybko kości pamięci mogą przetwarzać dane w ciągu sekundy;
- opisuje przepustowość pamięci operacyjnej;
Częstotliwość taktowania zegarów pamięci RAM wyraża się w megahercach (MHz). Odczytasz z tego, ile cykli taktowania wykona Twój RAM w ciągu jednej sekundy. I jak nietrudno się domyślić, im wyższa częstotliwość taktowania, tym szybciej pamięć RAM wykonuje operacje i przetwarza dane.
Jednocześnie procesor będzie w stanie sprawniej wykonywać operacje, jak również odczytywać informacje zapisane na dysku systemowym. Wysoka częstotliwość taktowania zegarów jest mile widziana w procesach wymagających przetwarzania dużych ilości danych. Mowa o grach wideo, aplikacjach graficznych oraz programach do obróbki wideo. Natomiast przeglądanie internetu, oglądanie filmów online, praca biurowa, nauka – tutaj wystarczą niższe współczynniki taktowania.
Oto typowe prędkości taktowania:
- Pamięci RAM DDR5 (4800 MHz, 5200 MHz, 5600 MHz, 6000 MHz, 6200 MHz, 6400 MHz, 6600 MHz, 7000 MHz, 7200 MHz, 7400 MHz);
- Pamięci RAM DDR4 (2133 MHz, 2400 MHz, 2666 MHz, 3200 MHz, 3600 MHZ);
- Pamięci DDR3 (1333 MHz, 1600 MHz, 1866 MHz, 2000 MHz, 2133 MHz, 2400 MHz);
Obsługa single-, dual-, quad channel. Co to oznacza i co daje w praktyce?
Pamięci RAM do komputera mogą działać w trzech trybach: single channel, dual channel i quad channel. Te tryby różnią się liczbą kanałów komunikacyjnych (ścieżek) między procesorem a pamięcią RAM, co wpływa na wydajność całego systemu.
Czym jest i co daje single channel?
Single channel to podstawowy i najprostszy tryb, w którym procesor łączy się z jednym modułem pamięci RAM za pomocą jednej ścieżki. W tym trybie pamięć RAM działa w pełni swojej pojemności, ale z mniejszą wydajnością niż tryby zwiększonej szerokości pasma (dual i quad channel).
Jak działa pamięć RAM dual channel?
Dual channel to z kolei tryb, w którym procesor łączy się z dwoma równoległymi modułami pamięci RAM. Dzięki temu CPU jest w stanie przesyłać dane jednocześnie po dwóch kanałach, co pozytywnie odbija się na wydajności systemu. Pamięć RAM działa w trybie dual channel, gdy na płycie głównej są zainstalowane dwa takie same moduły pamięci RAM. To bardzo ważne, wręcz kluczowe, dla pełnego wykorzystania potencjału pamięci RAM dual channel.
Użycie różnych modułów powoduje równanie do dołu. Płyta główna obniży osiągi obu kości do poziomu tej słabszej. Jednocześnie nie zapominaj, by montować pamięci w stosownych gniazdach, np. 1 i 3 albo 2 i 4.
Jak działają pamięci RAM quad channel?
Quad channel, czyli tryb z czterema kanałami, działa na podobnej zasadzie co dual channel, z tym że zamiast dwóch modułów pamięci, procesor łączy się z czterema modułami pamięci RAM. Tryb ten oferuje jeszcze większą przepustowość niż dual channel, co czyni go idealnym do komputerów high-end. Sięgać po niego powinni profesjonaliści zajmujący się obróbką wideo, projektowaniem graficznym oraz gamingiem na maksymalnym ustawieniu wszystkiego.
Opóźnienia pamięci RAM (timingi). Czym są? Na co wpływają?
Nic nie dzieje się w czasie rzeczywistym. Każdy proces wymaga chwili namysłu, a tę chwilę ochrzczono mianem opóźnień pamięci RAM (ang. timing) opisywanych symbolem CL (CAS latency). Jest to wartość określająca, jak szybko pamięć RAM reaguje na żądanie procesora, a także jak długo musi on oczekiwać na dane.
Timingi mają wpływ na szybkość odczytu i zapisu danych w pamięci RAM. Im mniejsze wartości timingów, tym szybciej dane mogą być przesyłane między procesorem a pamięcią RAM, co z kolei wpływa na szybkość działania całego systemu.
Im niższe wartości timingów, tym wyższa wydajność pamięci. Przy czym nie można porównywać wartości CL w sposób bezwzględny. Należy je zestawiać w ramach tej samej generacji, w przeciwnym razie informacje nie zostaną porównane rzetelnie. W rezultacie pamięci DDR3 oraz SODIMM DDR3 będą mieć teoretycznie niższe opóźnienia niż ich następcy spod znaku DDR4. Jednakże w kolejnej generacji przyspieszone zostały częstotliwości taktowania zegarów pamięci, co nie tylko niweluje różnice w opóźnieniach, lecz wyprowadza nowszą generację na prowadzenie.
Ważne jest, aby w ramach tej samej pojemności oraz tych samych zegarów pamięci decydować się na możliwie najniższe opóźnienia CL. Zwłaszcza gdy moduły mają trafić do sprzętu gamingowego albo dla twórców, grafików i montażystów.
Najważniejsze parametry opisujące opóźnienie pamięci RAM to:
- CL (CAS Latency) – opisuje opóźnienie wynikające z czasu dostępu do rzeczywistej informacji w pamięci RAM.
- tRCD (RAS to CAS Delay) – opisuje opóźnienie między sygnałem RAS (Row Access Strobe) i CAS (Column Access Strobe) podczas odczytu danych z pamięci RAM.
- tRP (Row Precharge Time) – opisuje czas, który trzeba odczekać przed kolejnym dostępem do tej samej kolumny w tej samej rzędzie pamięci.
- tRAS (Active to Precharge Delay) – opisuje czas, który musi upłynąć między wyborem rzędu a ustawieniem danych w pamięci RAM.
4 powyższe parametry to najważniejsze timingi. Zagłębiając się silniej w temat opóźnień, spotkasz też inne, w rodzaju: tCAS (Column Address Strobe latency) czy tWR (Write Recovery Time).
Jak dopasować pamięć RAM do przeznaczenia komputera albo laptopa?
W tym przypadku ważna jest świadomość tego, do czego wykorzystujesz desktopa lub notebook. Równie istotna jest zasobność portfela, czyli fakt, ile możesz i chcesz wydać na pamięć RAM.
Zacznijmy jednak od świadomości. Komputer lub laptop biurowy potrzebuje 8-16 GB pamięci operacyjnej, w dodatku są to moduły o taktowaniach z dolnego pułapu danej generacji RAM. Sprzęt dla seniora, dla dziecka, do nauki i do surfowania w sieci połączonego z oglądaniem filmów też zadowoli się 8 GB pamięci RAM.
Tymczasem gaming będzie wymagał przynajmniej 16 GB pamięci RAM. Unikniesz zjawiska zwanego wąskim gardłem wydajnościowym, które ograniczałoby potencjał procesora. Podobnie rzecz się ma z komputerami dla grafików, montażystów, projektantów i architektów. Oni też powinni startować z pułapu 16 GB, kierując wzrok ku 32 GB pamięci RAM.
Rzecz jasna w ich przypadku powinny być to kości o wyższych częstotliwościach taktowania zegarów, co bezpośrednio przełoży się na responsywność obsługiwanych procesów.

Jak sprawdzić ilość pamięci RAM?
Istnieje kilka sposób sprawdzenia, ile pamięci RAM masz w komputerze albo w laptopie. Oto i one:
- Menedżer zadań: Wciśnij jednocześnie klawisze Ctrl + Alt + Del → kliknij zakładkę Wydajność → kliknij sekcję Pamięć. Tu znajdziesz komplet informacji na temat pamięci RAM;
- System: Najedź kursorem na Mój Komputer → kliknij prawym przyciskiem myszy → wybierz Właściwości → zerknij w sekcję Specyfikacja urządzenia, do wiersza Zainstalowana pamięć RAM.
- CPU-Z: Zainstaluj i uruchom aplikację CPU-Z → przejdź do zakładki Memory → zerknij w wiersz Size. Tutaj odczytasz też generację pamięci RAM.
Jak sprawdzić czy płyta główna ma dodatkowy slot na RAM?
I to jest świetne pytanie. Odpowiedź na nie pozwoli Ci stwierdzić, czy da się dołożyć jeszcze jeden moduł RAM, czy trzeba sięgać po jedną kość, za to o większej pojemności. Oto najprostsza metoda weryfikacji wolnego slotu na płycie głównej:
Wciśnij jednocześnie klawisze Ctrl + Alt + Del → kliknij zakładkę Wydajność → kliknij sekcję Pamięć → zerknij do wiersza Użyte gniazda.
Jeśli widzisz komunikat 2 z 2, to znaczy, że obydwa banki są zajęte.
Jak zwiększyć (rozbudować) pamięć RAM?
Wymiana pamięci RAM na szybszą albo na model o większej pojemności jest banalny. Poradzi z nim sobie nawet nowicjusz, o ile będzie przestrzegał kilku prostych zasad. Co ważne, ten proces dotyczy zarówno rozbudowy pamięci RAM w laptopie, jak i w komputerze stacjonarnym.
- Wyłącz komputer lub laptop i odłącz zasilanie.
- Otwórz obudowę, odkręcając śrubki (zabezpiecz je, by nie poginęły).
- Możesz dotknąć czegoś metalowego, by wyrównać napięcie.
- Odchyl ząbki przytrzymujące pamięci RAM w bankach.
- Wysuń pewnym ruchem moduły ze slotów (staraj się nie dotykać pinów).
- Zainstaluj nowe, starając się nie dotykać pinów.
- Zatrzaśnij ząbki stabilizujące pamięci w bankach.
- Zamknij obudowę i podokręcaj śrubki.
Zakładamy rzecz jasna, że wcześniej dobrze dobrałeś pamięć operacyjną.
Podkręcanie pamięci RAM. Czym jest overclocking RAM?
Overclocking pamięci RAM polega na zwiększeniu wartości częstotliwości taktowania zegarów powyżej wartości nominalnej. Tym sposobem rośnie wydajność całego systemu. Robi się to w celu wyduszenia z jednostki większej mocy obliczeniowej do gier albo programów profesjonalnych.
Nie należy jednak podchodzić do tematu podkręcania z marszu, nie znając się na tym i nie wyposażając wcześniej desktopa w komponenty zapewniający bezpieczny overclocking. Zanim podkręcisz pamięć RAM, potrzebna Ci jest płyta główna, która obsługuje taktowania danej generacji wyższe od fabrycznych. Musi mieć ona również odpowiednio mocną sekcję zasilania. Nie wolno również zapomnieć o zasilaczu obdarzonym zapasem mocy.
Przejdziemy teraz do kwestii, o których trzeba pamiętać podczas overclockingu pamięci RAM w komputerze PC:
- wybieraj pamięci RAM dobrej jakości – topowe pamięci RAM lepiej znoszą podkręcanie i zapewniają wyższą stabilność;
- zwiększaj wartości taktowania stopniowo – nie działaj na hurra i nie wrzucaj od razu wysokich częstotliwości – zmieniaj jedno ustawienie na raz, potem testuj system, by mieć stabilność pod kontrolą;
- monitoruj temperatury – to prawie pewne, że podkręcanie pamięci RAM zwiększy temperaturę modułów – kontroluj więc ciepło podzespołów, aby nie przekroczyć dopuszczalnych wartości;
- zadbaj o chłodzenie – dodatkowe moduły chłodzące pamięć RAM pomagają zachować stabilność w trakcie podkręcania;
- korzystaj z oprogramowania testującego stabilność systemu – bez niego lepiej się nie brać za overclocking, bo nie będziesz mógł weryfikować kluczowych parametrów, a to z kolei może doprowadzić do poważnych konsekwencji.
Na koniec pamiętaj, że proces podkręcania przeprowadzasz na własne ryzyko. Jeśli coś pójdzie źle, gwarancja tego nie obejmuje.
Kiedy nie chcesz ręcznie modyfikować poszczególnych parametrów, w szczególności zegarów oraz opóźnień, skorzystaj z profili XMP albo EXPO.
Czym są profile XMP?
Profile XMP (Exterme Memory Profile) są funkcją, która wprowadza zamiany w konfiguracji pamięci, odczytując predefiniowane zestawy ustawień częstotliwości oraz opóźnień. Co ważne, są to zestawy już przetestowane i sprawdzone przez producenta pamięci RAM. Dzięki temu aktywacja profili XMP wymaga jedynie kilku kliknięć, bez eksperymentowania z ustawieniami. Profile XMP spotkasz zarówno w płytach głównych do procesorów Intel, jak i tych do jednostek AMD. Wyróżniamy dwa główne typy profili XMP:
- XMP Ready – są to moduły RAM z profilami przygotowanymi przez producenta, lecz nie dają one gwarancji stabilności;
- XMP Certified – te moduły zostały przetestowane w konkretnym środowisku – czyli na określonych konfiguracjach płyt głównych oraz procesorów.
Czym są profile EXPO?
Profile EXPO są propozycją firmy AMD przygotowaną dla pamięci RAM DDR5, wprowadzoną przy okazji premiery procesorów AMD Ryzen 7000. Jest to alternatywa dedykowana CPU Ryzen, która ma umożliwić lepsze dopasowanie pamięci operacyjnej do jednostek czerwonych. Profile EXPO mają zapewniać wyższą wydajność RAM w grach dzięki ingerencji w drugo- i trzeciorzędne timingi. Przy okazji EXPO ma zapewnić lepszą stabilność.
Chłodzenie pamięci RAM. Jak ono działa?
Jak wygląda i jak działa chłodzenie pamięci RAM? Przede wszystkim trzeba zaznaczyć, że występuje ono tylko w desktopowych odsłonach pamięci operacyjnej, bo w tych laptopowych zwyczajnie nie ma na to miejsca.
Chłodzenia pamięci RAM możemy podzielić na dwa rodzaje:
- zintegrowane
- zewnętrzne
Zintegrowane chłodzenie jest częścią modułu RAM. Metalowym elementem przylegającym do kości pamięci, który odbiera ciepło i rozprasza je na dużej powierzchni. Te elementy, zwane też radiatorami, mają różną wielkość i różne kształty. Czasami są prawie zupełnie płaskie, zaledwie kilka milimetrów szersze i większe od samej pamięci RAM.
Ale w niektórych przypadkach spotkasz naprawdę rozbudowane radiatory, wybujałe i efektowne. Aluminiowe wypustki są liczne, co zwiększa skuteczność odprowadzania ciepła. Są to modele do desktopów z przeszklonymi ścianami, w których możesz pochwalić się zawartością i użytymi komponentami. Jednocześnie są to modele droższe – takie warianty powinny się znaleźć w każdym PC, w którym pamięci RAM są podkręcane.
Natomiast chłodzenie zewnętrze tworzą odrębne, dokupowane komponenty. Występują w wielu wariantach, przy czym te najczęściej spotykane mają albo stopę przylegająca do górnej części pamięci RAM (i w ten sposób odbierają wygenerowane ciepło), albo są to nakładki z radiatorem i ciepłowodem instalowane bezpośrednio na module.
Podświetlenie pamięci RAM. Jak wygląda? Co ono daje?
Podświetlenie pamięci RAM ani odrobinę nie zwiększa wydajności i potencjału pamięci RAM, sprawia jednak, że zestaw prezentuje się lepiej. Kolejny element pecetowej układanki wpisuje się w świetlistą aurę, dodając całości blasku i niepowtarzalnego wyglądu.
Tak naprawdę jest to dodatkowa funkcja, za którą dopłacasz, a która polega na zamontowaniu w module pamięci LED-ów oświetlających moduł pamięci oraz najbliższą okolicę. Producenci dostarczają specjalne oprogramowanie do kontrolowania podświetlenia dające możliwość wybór koloru i trybu świecenia.
Mało tego, w wybranych przypadkach zsynchronizujesz podświetlenia pamięci RAM z pozostałymi komponentami (GPU, MOBO, wentylatory). Najczęściej ma to miejsce wtedy, gdy wszystkie podzespoły pochodzą od jednego producenta. Idąc tym tropem, do świetlnej aury dodasz też akcesoria komputerowe (myszki, klawiatury, słuchawki).
Polecane pamięci RAM
- ADATA XPG Lancer 32 GB (2x16 GB) DDR5 5200 MHz CL38
- Corsair Mac Memory 16 GB (2x8 GB) DDR3L SODIMM 1600 MHz CL11 Apple Qualified
- Corsair Vengeance 32 GB (2x16 GB) DDR5 4800 MHz CL40
- Crucial 16 GB DDR5 SODIMM 4800 MHz CL40 (1x16 GB)
- SKILL Aegis 16 GB (2x8 GB) DDR3 1333 MHz CL9
- SKILL Ripjaws 16 GB (2x8 GB) DDR3L SODIMM 1866 MHz CL11
- SKILL Ripjaws V 16 GB (2x8 GB) DDR4 3600 MHz CL18 XMP2 Black
- SKILL Trident Z RGB 16 GB (2x8 GB) DDR4 3200 MHz CL16 XMP2
- GOODRAM 8 GB (1x8 GB) DDR3 1333 MHz CL9
- Kingston FURY Beast 16 GB (2x8 GB) DDR4 3200 MHz CL16
- Patriot Signature Premium 16 GB (2x8 GB) DDR4 2666 MHz CL19
- Patriot Viper 4 Blackout 32 GB (2x16 GB) DDR4 3600 MHz CL18
- PNY XLR8 Gaming EPIC-X RGB 16 GB (2x8 GB) DDR4 3200 MHz CL16
Zobacz pamięci RAM w sklepie TechLord